байрам

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Avar[edit]

Etymology[edit]

From Turkic, compare Azerbaijani bayram.

Noun[edit]

байрам • (bajram)

  1. holiday

Bashkir[edit]

Etymology[edit]

According to Altaicists, from Proto-Turkic *bayra- (“to celebrate”).[1] EDAL proposes that *badram shares the same verbal root as in байраҡ (bayraq) and бәйге (bəyge).

From Common Turkic *badram, ultimately from an Iranian source according to Clauson. Compare Karakhanid بَذْرَمْ (baḏram), Sogdian [script needed] (ptrʾm /⁠patrăm⁠/, “calm, peace”), Persian پدرام (pedrâm, “lucky, happy”).

Cognate with Tatar бәйрәм (bäyräm), Kazakh мейрам (meiram), Kyrgyz майрам (mayram), Khakas пайрам (payram), Azerbaijani bayram, Turkish bayram, etc.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): [bɑjˈrɑm]
  • Hyphenation: бай‧рам

Noun[edit]

байрам • (bayram)

  1. holiday
    Милли байрам.
    Milli bayram.
    Ethnic holiday.
    Байрам булды ниһә, ауылда ҡатын-ҡыҙҙар сәйгә йөрөшөр ине.
    Bayram buldı nihə, awılda qatın-qıźźar səygə yöröşör ine.
    Should there be a holiday, the women in rural communities would visit each other for tea.
  2. festivity, celebration, feast
    Байрам һуңында һаламдан, сепрәк-сапраҡтан эшләнгән ҡарасҡыны яндырып, ҡышты оҙаттылар.
    Bayram huñında halamdan, seprək-sapraqtan eşləngən qarasqını yandırıp, qıştı oźattılar.
    At the end of the festivity, they burned an effigy made of straw and rags to bid the winter farewell.
  3. party, reception (of guests)

Declension[edit]

Declension of байрам (bayram)
singular plural
absolute байрам (bayram) байрамдар (bayramdar)
definite genitive байрамдың (bayramdıñ) байрамдарҙың (bayramdarźıñ)
dative байрамға (bayramğa) байрамдарға (bayramdarğa)
definite accusative байрамды (bayramdı) байрамдарҙы (bayramdarźı)
locative байрамда (bayramda) байрамдарҙа (bayramdarźa)
ablative байрамдан (bayramdan) байрамдарҙан (bayramdarźan)

Derived terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*bAj-ra-m/k, bAj-ga”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8)‎[1], Leiden, New York, Köln: E.J. Brill

Karaim[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Turkic *bayram.

Noun[edit]

байрам • (bayram)

  1. feast, holiday.

References[edit]

  • N. A. Baskakov, S.M. Šapšala, editor (1973), “байрам”, in Karaimsko-Russko-Polʹskij Slovarʹ [Karaim-Russian-Polish Dictionary], Moscow: Moskva, →ISBN

Kumyk[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Turkic *bAj-ra-m. Kazakh мейрам (meiram), Southern Altai байрам (bayram).

Noun[edit]

байрам • (bayram)

  1. holiday
  2. festivity, celebration, feast

Declension[edit]

Declension of байрам (bayram)
Singular Plural
nominative байрам (bayram) байрамлар (bayramlar)
accusative байрамны (bayramnı) байрамланы (bayramlanı)
dative байрамгъа (bayramğa) байрамлагъа (bayramlağa)
locative байрамда (bayramda) байрамларда (bayramlarda)
ablative байрамдан (bayramdan) байрамлардан (bayramlardan)
genitive байрамны (bayramnı) байрамланы (bayramlanı)
Possessive forms of байрам (bayram)
1sg Singular Plural
nominative байрамым (bayramım) байрамларым (bayramlarım)
accusative байрамымны (bayramımnı) байрамларымны (bayramlarımnı)
dative байрамымгъа (bayramımğa) байрамларыма (bayramlarıma)
locative байрамымда (bayramımda) байрамларымда (bayramlarımda)
ablative байрамымдан (bayramımdan) байрамларымдан (bayramlarımdan)
genitive байрамымны (bayramımnı) байрамларымны (bayramlarımnı)
1pl Singular Plural
nominative байрамыбыз (bayramıbız) байрамларыбыз (bayramlarıbız)
accusative байрамыбызны (bayramıbıznı) байрамларыбызны (bayramlarıbıznı)
dative байрамыбызгъа (bayramıbızğa) байрамларыбызгъа (bayramlarıbızğa)
locative байрамыбызда (bayramıbızda) байрамларыбызда (bayramlarıbızda)
ablative байрамыбыздан (bayramıbızdan) байрамларыбыздан (bayramlarıbızdan)
genitive байрамыбызны (bayramıbıznı) байрамларыбызны (bayramlarıbıznı)
2sg Singular Plural
nominative байрамынгъ (bayramınğ) байрамларынгъ (bayramlarınğ)
accusative байрамынгъны (bayramınğnı) байрамларынгъны (bayramlarınğnı)
dative байрамынгъа (bayramınğa) байрамларынгъа (bayramlarınğa)
locative байрамынгъда (bayramınğda) байрамларынгъда (bayramlarınğda)
ablative байрамынгъдан (bayramınğdan) байрамларынгъдан (bayramlarınğdan)
genitive байрамынгъны (bayramınğnı) байрамларынгъны (bayramlarınğnı)
2pl Singular Plural
nominative байрамыгъыз (bayramığız) байрамларыгъыз (bayramlarığız)
accusative байрамыгъызны (bayramığıznı) байрамларыгъызны (bayramlarığıznı)
dative байрамыгъызгъа (bayramığızğa) байрамларыгъызгъа (bayramlarığızğa)
locative байрамыгъызда (bayramığızda) байрамларыгъызда (bayramlarığızda)
ablative байрамыгъыздан (bayramığızdan) байрамларыбыздан (bayramlarıbızdan)
genitive байрамыгъызны (bayramığıznı) байрамларыгъызны (bayramlarığıznı)
3 Singular Plural
nominative байрамы (bayramı) байрамлары (bayramları)
accusative байрамын (bayramın) байрамларын (bayramların)
dative байрамына (bayramına) байрамларына (bayramlarına)
locative байрамында (bayramında) байрамларында (bayramlarında)
ablative байрамындан (bayramından) байрамларындан (bayramlarından)
genitive байрамыны (bayramını) байрамларыны (bayramlarını)

Further reading[edit]

  • Бамматов Б.Г., editor (2013), “байрам”, in Кумыкско-русский словарь [Kumyk–Russian dictionary], Makhachkala: ИЯЛИ ДНЦ РАН

Russian[edit]

Alternative forms[edit]

Etymology[edit]

Borrowed from a Turkic source. Compare Bashkir байрам (bayram), Tatar бәйрәм (bäyräm), Khakas пайрам (payram), Kazakh мейрам (meiram), Kyrgyz майрам (mayram), Azerbaijani bayram, Turkish bayram etc.

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

байра́м • (bajrám) m inan (genitive байра́ма, nominative plural байра́мы, genitive plural байра́мов)

  1. (Islam) Eid, Bayram (a Muslim religious festival), abbreviation of курбан-байра́м (kurban-bajrám, “Eid al-Adha”)
    Synonyms: ид (id) (from Arabic or Tajik), эйд (ejd) (from Persian), айт (ajt) (from Kazakh)
  2. (by extension) any Islamic festival

Declension[edit]

Declension of байра́м (inan masc-form hard-stem accent-a) 
singular plural
nominative байра́м
bajrám 		байра́мы
bajrámy
genitive байра́ма
bajráma 		байра́мов
bajrámov
dative байра́му
bajrámu 		байра́мам
bajrámam
accusative байра́м
bajrám 		байра́мы
bajrámy
instrumental байра́мом
bajrámom 		байра́мами
bajrámami
prepositional байра́ме
bajráme 		байра́мах
bajrámax

Derived terms[edit]

Southern Altai[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Turkic *bayram (“feast, festivity”).

Cognate with Tatar бәйрәм (bäyräm), Kazakh мейрам (meiram), Kyrgyz майрам (mayram), Khakas пайрам (payram), Azerbaijani bayram, Turkish bayram, etc.

Noun[edit]

байрам • (bayram)

  1. holiday

References[edit]

N. A. Baskakov, Toščakova N.A, editor (1947), “байрам”, in Ojrotsko-Russkij Slovarʹ [Oyrot-Russian Dictionary], Moscow: M.: OGIZ, →ISBN

Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=байрам&oldid=78111219"