թեքեմ

Old Armenian

Alternative forms

• թեկեմ (tʻekem)

Etymology

From Proto-Indo-European *téketi, from *tek- (“to weave, fashion”). See also թիւր (tʻiwr).

Verb

թեքեմ • (tʻekʻem)

1. (transitive) to fashion, forge, make
2. (transitive) to sharpen, edge, point, grind

   թեքեմ զլեզու ― tʻekʻem zlezu ― to become biting or sarcastic

   թեքեմ զգերանդի ― tʻekʻem zgerandi ― to sharpen the scythe

3. (transitive, figuratively) to educate
4. (transitive, post-Classical) to twist, warp, bend, turn

Conjugation

active

infinitive		թեքել (tʻekʻel)		participle	թեքեցեալ, թեքեալ (tʻekʻecʻeal, tʻekʻeal)
causative		—		aorist stem	թեքեց- (tʻekʻecʻ-)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	թեքեմ (tʻekʻem)	թեքես (tʻekʻes)	թեքէ (tʻekʻē)	թեքեմք (tʻekʻemkʻ)	թեքէք (tʻekʻēkʻ)	թեքեն (tʻekʻen)
	imperfect	թեքէի, թեքեի* (tʻekʻēi, tʻekʻei*)	թեքէիր, թեքեիր* (tʻekʻēir, tʻekʻeir*)	թեքէր (tʻekʻēr)	թեքէաք, թեքեաք* (tʻekʻēakʻ, tʻekʻeakʻ*)	թեքէիք, թեքեիք* (tʻekʻēikʻ, tʻekʻeikʻ*)	թեքէին, թեքեին* (tʻekʻēin, tʻekʻein*)
	aorist	թեքեցի (tʻekʻecʻi)	թեքեցեր (tʻekʻecʻer)	թեքեաց (tʻekʻeacʻ)	թեքեցաք (tʻekʻecʻakʻ)	թեքեցէք, թեքեցիք (tʻekʻecʻēkʻ, tʻekʻecʻikʻ)	թեքեցին (tʻekʻecʻin)
subjunctive		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	թեքիցեմ (tʻekʻicʻem)	թեքիցես (tʻekʻicʻes)	թեքիցէ (tʻekʻicʻē)	թեքիցեմք (tʻekʻicʻemkʻ)	թեքիցէք (tʻekʻicʻēkʻ)	թեքիցեն (tʻekʻicʻen)
	aorist	թեքեցից (tʻekʻecʻicʻ)	թեքեսցես (tʻekʻescʻes)	թեքեսցէ (tʻekʻescʻē)	թեքեսցուք (tʻekʻescʻukʻ)	թեքեսջիք (tʻekʻesǰikʻ)	թեքեսցեն (tʻekʻescʻen)
imperatives		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
	imperative	—	թեքեա՛ (tʻekʻeá)	—	—	թեքեցէ՛ք (tʻekʻecʻḗkʻ)	—
	cohortative	—	թեքեսջի՛ր (tʻekʻesǰír)	—	—	թեքեսջի՛ք (tʻekʻesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ թեքեր (mí tʻekʻer)	—	—	մի՛ թեքէք (mí tʻekʻēkʻ)	—
*rare

mediopassive

infinitive		թեքել, թեքիլ* (tʻekʻel, tʻekʻil*)		participle	թեքեցեալ, թեքեալ (tʻekʻecʻeal, tʻekʻeal)
causative		—		aorist stem	թեքեց- (tʻekʻecʻ-)
person		singular			plural
		1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	թեքիմ (tʻekʻim)	թեքիս (tʻekʻis)	թեքի (tʻekʻi)	թեքիմք (tʻekʻimkʻ)	թեքիք (tʻekʻikʻ)	թեքին (tʻekʻin)
	imperfect	թեքէի (tʻekʻēi)	թեքէիր (tʻekʻēir)	թեքէր, թեքիւր (tʻekʻēr, tʻekʻiwr)	թեքէաք (tʻekʻēakʻ)	թեքէիք (tʻekʻēikʻ)	թեքէին (tʻekʻēin)
	aorist	թեքեցայ (tʻekʻecʻay)	թեքեցար (tʻekʻecʻar)	թեքեցաւ (tʻekʻecʻaw)	թեքեցաք (tʻekʻecʻakʻ)	թեքեցայք (tʻekʻecʻaykʻ)	թեքեցան (tʻekʻecʻan)
subjunctive		ես	դու	նա	մեք	դուք	նոքա
	present	թեքիցիմ (tʻekʻicʻim)	թեքիցիս (tʻekʻicʻis)	թեքիցի (tʻekʻicʻi)	թեքիցիմք (tʻekʻicʻimkʻ)	թեքիցիք (tʻekʻicʻikʻ)	թեքիցին (tʻekʻicʻin)
	aorist	թեքեցայց (tʻekʻecʻaycʻ)	թեքեսցիս (tʻekʻescʻis)	թեքեսցի (tʻekʻescʻi)	թեքեսցուք (tʻekʻescʻukʻ)	թեքեսջիք (tʻekʻesǰikʻ)	թեքեսցին (tʻekʻescʻin)
imperatives		—	(դու)	—	—	(դուք)	—
	imperative	—	թեքեա՛ց (tʻekʻeácʻ)	—	—	թեքեցարո՛ւք (tʻekʻecʻarúkʻ)	—
	cohortative	—	թեքեսջի՛ր (tʻekʻesǰír)	—	—	թեքեսջի՛ք (tʻekʻesǰíkʻ)	—
	prohibitive	—	մի՛ թեքիր (mí tʻekʻir)	—	—	մի՛ թեքիք (mí tʻekʻikʻ)	—
*post-classical

Derived terms

• նորաթեք (noratʻekʻ)
• թեքմեքեմ (tʻekʻmekʻem)

Descendants

• Armenian: թեքել (tʻekʻel)

References

• Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “թեքել”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, pages 178–179
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “թեքեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Meillet, Antoine (1894) “De quelques difficultés de la théorie des gutturales indo-européennes”, in Mémoires de la Société de Linguistique de Paris (in French), volume 8, page 289 of 277–304
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 300
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “թեքեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy