շահ

Armenian

Pronunciation

• (Eastern Armenian, standard) IPA^(key): /ʃɑh/ [ʃɑh]
• (Western Armenian, standard) IPA^(key): /ʃɑh/ [ʃɑh]

Etymology 1

From Old Armenian շահ (šah); see it for more.

Noun

շահ • (šah)

1. benefit, profit, gain

   շահս ո՞րն է ― šahs o^?rn ē ― what's in it for me?

2. interest

   շահով տալ ― šahov tal ― to make out a loan

Declension

i-type, inanimate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	շահ (šah)	շահեր (šaher)
dative	շահի (šahi)	շահերի (šaheri)
ablative	շահից (šahicʻ)	շահերից (šahericʻ)
instrumental	շահով (šahov)	շահերով (šaherov)
locative	շահում (šahum)	շահերում (šaherum)
	definite forms
nominative	շահը/շահն (šahə/šahn)	շահերը/շահերն (šaherə/šahern)
dative	շահին (šahin)	շահերին (šaherin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	շահս (šahs)	շահերս (šahers)
dative	շահիս (šahis)	շահերիս (šaheris)
ablative	շահիցս (šahicʻs)	շահերիցս (šahericʻs)
instrumental	շահովս (šahovs)	շահերովս (šaherovs)
locative	շահումս (šahums)	շահերումս (šaherums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	շահդ (šahd)	շահերդ (šaherd)
dative	շահիդ (šahid)	շահերիդ (šaherid)
ablative	շահիցդ (šahicʻd)	շահերիցդ (šahericʻd)
instrumental	շահովդ (šahovd)	շահերովդ (šaherovd)
locative	շահումդ (šahumd)	շահերումդ (šaherumd)

Derived terms

• շահաբաժին (šahabažin)
• շահագործել (šahagorcel)
• շահախարդախ (šahaxardax)
• շահարկել (šaharkel)
• շահույթ (šahuytʻ)

 

Etymology 2

From Persian شاه (šâh). Doublet of շախ (šax), which entered via Russian.

Noun

շահ • (šah)

1. shah

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	շահ (šah)	շահեր (šaher)
dative	շահի (šahi)	շահերի (šaheri)
ablative	շահից (šahicʻ)	շահերից (šahericʻ)
instrumental	շահով (šahov)	շահերով (šaherov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	շահը/շահն (šahə/šahn)	շահերը/շահերն (šaherə/šahern)
dative	շահին (šahin)	շահերին (šaherin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	շահս (šahs)	շահերս (šahers)
dative	շահիս (šahis)	շահերիս (šaheris)
ablative	շահիցս (šahicʻs)	շահերիցս (šahericʻs)
instrumental	շահովս (šahovs)	շահերովս (šaherovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	շահդ (šahd)	շահերդ (šaherd)
dative	շահիդ (šahid)	շահերիդ (šaherid)
ablative	շահիցդ (šahicʻd)	շահերիցդ (šahericʻd)
instrumental	շահովդ (šahovd)	շահերովդ (šaherovd)
locative	—	—

Old Armenian

Etymology 1

The origin is uncertain.

Noun

շահ • (šah)

1. profit, interest, fruit, gain, lucre; advantage, good, benefit, utility, emolument

   շահ օգտի/օգտութեան ― šah ōgti/ōgtutʻean ― utility

   սէր շահու ― sēr šahu ― love of lucre

   ի շահ օգտի իւրեանց ― i šah ōgti iwreancʻ ― for their advantage; for the benefit of them

   ոչ առ ի շահ ինչ օգտի բարբառիմ ― očʻ aṙ i šah inčʻ ōgti barbaṙim ― be sure I speak disinterestedly

   ի շահսս հարկանիլ, շահու զհետ լինել, կրթիլ, մտանել ― i šahss harkanil, šahu zhet linel, krtʻil, mtanel ― to become avaricious, to be greedy of gain

   շահ բերել ― šah berel ― to be profitable, to profit, to produce gains

   բառնալ զշահ ուրուք ― baṙnal zšah urukʻ ― to clip a person's profits or gains

2. interest, usury

   ի շահ ածել ― i šah acel ― to invest, to put out at interest

Declension

i-type

	singular		plural
nominative	շահ (šah)		շահք (šahkʻ)
genitive	շահի (šahi)		շահից (šahicʻ)
dative	շահի (šahi)		շահից (šahicʻ)
accusative	շահ (šah)		շահս (šahs)
ablative	շահէ (šahē)		շահից (šahicʻ)
instrumental	շահիւ (šahiw)		շահիւք (šahiwkʻ)
locative	շահի (šahi)		շահս (šahs)

u-type

	singular		plural
nominative	շահ (šah)		շահք (šahkʻ)
genitive	շահու (šahu)		շահուց (šahucʻ)
dative	շահու (šahu)		շահուց (šahucʻ)
accusative	շահ (šah)		շահս (šahs)
ablative	շահէ (šahē)		շահուց (šahucʻ)
instrumental	շահու (šahu)		շահուք (šahukʻ)
locative	շահու (šahu)		շահս (šahs)

Derived terms

• ամենաշահ (amenašah)
• ամենաշահութիւն (amenašahutʻiwn)
• անշահ (anšah)
• անշահագոյն (anšahagoyn)
• անշահաւէտ (anšahawēt)
• անշահեկան (anšahekan)
• անշահեկանութիւն (anšahekanutʻiwn)
• անշահութիւն (anšahutʻiwn)
• անշայեկան (anšayekan)
• աստուածաշահ (astuacašah)
• աւետարանաշահ (awetaranašah)
• բազմաշահ (bazmašah)
• բազմաշահագոյն (bazmašahagoyn)
• բազմաշահութիւն (bazmašahutʻiwn)
• բարեշահութիւն (barešahutʻiwn)
• դանգաշահութիւն (dangašahutʻiwn)
• դիւրաշահ (diwrašah)
• դիւրաշահութիւն (diwrašahutʻiwn)
• եղբայրաշահ (ełbayrašah)
• հոգեշահ (hogešah)
• հոգեշահութիւն (hogešahutʻiwn)
• հոգեւորաշահ (hogeworašah)
• մարդաշահ (mardašah)
• մեծաշահ (mecašah)
• մեծաշահաբար (mecašahabar)
• մեծաշահագոյն (mecašahagoyn)
• մեծաշահութիւն (mecašahutʻiwn)
• մշտաշահ (mštašah)
• յոգնաշահ (yognašah)
• շահաբեր (šahaber)
• շահազաւակ (šahazawak)
• շահաժողով (šahažołov)
• շահական (šahakan)
• շահականացու (šahakanacʻu)
• շահակից (šahakicʻ)
• շահառութիւն (šahaṙutʻiwn)
• շահասէր (šahasēr)
• շահասիրեմ (šahasirem)
• շահասիրիմ (šahasirim)
• շահասիրութիւն (šahasirutʻiwn)
• շահավաճառ (šahavačaṙ)
• շահավաճառութիւն (šahavačaṙutʻiwn)
• շահարար (šaharar)
• շահաւետագոյն (šahawetagoyn)
• շահաւետական (šahawetakan)
• շահաւետեմ (šahawetem)
• շահաւետիմ (šahawetim)
• շահաւետութիւն (šahawetutʻiwn)
• շահաւէտ (šahawēt)
• շահաւոր (šahawor)
• շահաւորաբար (šahaworabar)
• շահաւորագոյն (šahaworagoyn)
• շահաւորեմ (šahaworem)
• շահաւորիմ (šahaworim)
• շահաւորութիւն (šahaworutʻiwn)
• շահեկան (šahekan)
• շահեկանաբար (šahekanabar)
• շահեկանագոյն (šahekanagoyn)
• շահեկանացեալ (šahekanacʻeal)
• շահեկանացու (šahekanacʻu)
• շահեկանութիւն (šahekanutʻiwn)
• շահեմ (šahem)
• շահեստ (šahest)
• շահեցուցանեմ (šahecʻucʻanem)
• շահընծայութիւն (šahəncayutʻiwn)
• շահընկալ (šahənkal)
• շահիմ (šahim)
• շայեկան (šayekan)
• շայեկանութիւն (šayekanutʻiwn)
• շայեմ (šayem)
• ոգեշահ (ogešah)
• չարաշահութիւն (čʻarašahutʻiwn)
• վաճառաշահ (vačaṙašah)
• վաճառաշահիկ (vačaṙašahik)
• վաճառաշահութիւն (vačaṙašahutʻiwn)
• ցորենաշահ (cʻorenašah)
• քրիստոսաշահ (kʻristosašah)

 

Descendants

• Armenian: շահ (šah)

Etymology 2

The origin is uncertain.

Noun

շահ • (šah)

1. kind of a dance

   շահս առնել ― šahs aṙnel ― to dance

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “շահ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “շահ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “շահ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press