ուռչել
Jump to navigation
Jump to search
Armenian[edit]
Alternative forms[edit]
- ուռել (uṙel)
Etymology[edit]
From Old Armenian ուռչիմ (uṙčʻim).
Pronunciation[edit]
- (Eastern Armenian, standard) IPA(key): /urˈt͡ʃʰel/, [urt͡ʃʰél]
- (Western Armenian, standard) IPA(key): /urˈt͡ʃel/, [urt͡ʃʰél]
Verb[edit]
ուռչել • (uṙčʻel)
- (intransitive) to swell
Inflection[edit]
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | ուռչել (uṙčʻel) | imperfective converb | ուռչում (uṙčʻum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | ուռչելիս (uṙčʻelis) | ||||
| causative | ուռչեցնել, ուռչացնել*, ուռչցնել* (uṙčʻecʻnel, uṙčʻacʻnel*, uṙčʻcʻnel*) | perfective converb | ուռչել (uṙčʻel) | ||||
| aorist stem | ուռչ- (uṙčʻ-) | future converb I | ուռչելու (uṙčʻelu) | ||||
| resultative participle | ուռչած (uṙčʻac) | future converb II | ուռչելիք (uṙčʻelikʻ) | ||||
| subject participle | ուռչող (uṙčʻoġ) | connegative converb | ուռչի (uṙčʻi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուռչում եմ (uṙčʻum em) | ուռչում ես (uṙčʻum es) | ուռչում է (uṙčʻum ē) | ուռչում ենք (uṙčʻum enkʻ) | ուռչում եք (uṙčʻum ekʻ) | ուռչում են (uṙčʻum en) | |
| past imperfective | ուռչում էի (uṙčʻum ēi) | ուռչում էիր (uṙčʻum ēir) | ուռչում էր (uṙčʻum ēr) | ուռչում էինք (uṙčʻum ēinkʻ) | ուռչում էիք (uṙčʻum ēikʻ) | ուռչում էին (uṙčʻum ēin) | |
| future | ուռչելու եմ (uṙčʻelu em) | ուռչելու ես (uṙčʻelu es) | ուռչելու է (uṙčʻelu ē) | ուռչելու ենք (uṙčʻelu enkʻ) | ուռչելու եք (uṙčʻelu ekʻ) | ուռչելու են (uṙčʻelu en) | |
| past future | ուռչելու էի (uṙčʻelu ēi) | ուռչելու էիր (uṙčʻelu ēir) | ուռչելու էր (uṙčʻelu ēr) | ուռչելու էինք (uṙčʻelu ēinkʻ) | ուռչելու էիք (uṙčʻelu ēikʻ) | ուռչելու էին (uṙčʻelu ēin) | |
| present perfect | ուռչել եմ (uṙčʻel em) | ուռչել ես (uṙčʻel es) | ուռչել է (uṙčʻel ē) | ուռչել ենք (uṙčʻel enkʻ) | ուռչել եք (uṙčʻel ekʻ) | ուռչել են (uṙčʻel en) | |
| pluperfect | ուռչել էի (uṙčʻel ēi) | ուռչել էիր (uṙčʻel ēir) | ուռչել էր (uṙčʻel ēr) | ուռչել էինք (uṙčʻel ēinkʻ) | ուռչել էիք (uṙčʻel ēikʻ) | ուռչել էին (uṙčʻel ēin) | |
| aorist (past perfective) | ուռչեցի, ուռչի* (uṙčʻecʻi, uṙčʻi*) | ուռչեցիր, ուռչիր* (uṙčʻecʻir, uṙčʻir*) | ուռչեց (uṙčʻecʻ) | ուռչեցինք, ուռչինք* (uṙčʻecʻinkʻ, uṙčʻinkʻ*) | ուռչեցիք, ուռչիք* (uṙčʻecʻikʻ, uṙčʻikʻ*) | ուռչեցին, ուռչին* (uṙčʻecʻin, uṙčʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուռչեմ (uṙčʻem) | ուռչես (uṙčʻes) | ուռչի (uṙčʻi) | ուռչենք (uṙčʻenkʻ) | ուռչեք (uṙčʻekʻ) | ուռչեն (uṙčʻen) | |
| past | ուռչեի (uṙčʻei) | ուռչեիր (uṙčʻeir) | ուռչեր (uṙčʻer) | ուռչեինք (uṙčʻeinkʻ) | ուռչեիք (uṙčʻeikʻ) | ուռչեին (uṙčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կուռչեմ (kuṙčʻem) | կուռչես (kuṙčʻes) | կուռչի (kuṙčʻi) | կուռչենք (kuṙčʻenkʻ) | կուռչեք (kuṙčʻekʻ) | կուռչեն (kuṙčʻen) | |
| past | կուռչեի (kuṙčʻei) | կուռչեիր (kuṙčʻeir) | կուռչեր (kuṙčʻer) | կուռչեինք (kuṙčʻeinkʻ) | կուռչեիք (kuṙčʻeikʻ) | կուռչեին (kuṙčʻein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | ուռչի՛ր, ուռչի՛* (uṙčʻír, uṙčʻí*) | — | — | ուռչե՛ք, ուռչեցե՛ք** (uṙčʻékʻ, uṙčʻecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չուռչել (čʻuṙčʻel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չուռչած (čʻuṙčʻac) | ||||||
| subject participle | չուռչող (čʻuṙčʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ ուռչում (čʻem uṙčʻum) | չես ուռչում (čʻes uṙčʻum) | չի ուռչում (čʻi uṙčʻum) | չենք ուռչում (čʻenkʻ uṙčʻum) | չեք ուռչում (čʻekʻ uṙčʻum) | չեն ուռչում (čʻen uṙčʻum) | |
| past imperfective | չէի ուռչում (čʻēi uṙčʻum) | չէիր ուռչում (čʻēir uṙčʻum) | չէր ուռչում (čʻēr uṙčʻum) | չէինք ուռչում (čʻēinkʻ uṙčʻum) | չէիք ուռչում (čʻēikʻ uṙčʻum) | չէին ուռչում (čʻēin uṙčʻum) | |
| future | չեմ ուռչելու (čʻem uṙčʻelu) | չես ուռչելու (čʻes uṙčʻelu) | չի ուռչելու (čʻi uṙčʻelu) | չենք ուռչելու (čʻenkʻ uṙčʻelu) | չեք ուռչելու (čʻekʻ uṙčʻelu) | չեն ուռչելու (čʻen uṙčʻelu) | |
| past future | չէի ուռչելու (čʻēi uṙčʻelu) | չէիր ուռչելու (čʻēir uṙčʻelu) | չէր ուռչելու (čʻēr uṙčʻelu) | չէինք ուռչելու (čʻēinkʻ uṙčʻelu) | չէիք ուռչելու (čʻēikʻ uṙčʻelu) | չէին ուռչելու (čʻēin uṙčʻelu) | |
| present perfect | չեմ ուռչել (čʻem uṙčʻel) | չես ուռչել (čʻes uṙčʻel) | չի ուռչել (čʻi uṙčʻel) | չենք ուռչել (čʻenkʻ uṙčʻel) | չեք ուռչել (čʻekʻ uṙčʻel) | չեն ուռչել (čʻen uṙčʻel) | |
| pluperfect | չէի ուռչել (čʻēi uṙčʻel) | չէիր ուռչել (čʻēir uṙčʻel) | չէր ուռչել (čʻēr uṙčʻel) | չէինք ուռչել (čʻēinkʻ uṙčʻel) | չէիք ուռչել (čʻēikʻ uṙčʻel) | չէին ուռչել (čʻēin uṙčʻel) | |
| aorist (past perfective) | չուռչեցի, չուռչի* (čʻuṙčʻecʻi, čʻuṙčʻi*) | չուռչեցիր, չուռչիր* (čʻuṙčʻecʻir, čʻuṙčʻir*) | չուռչեց (čʻuṙčʻecʻ) | չուռչեցինք, չուռչինք* (čʻuṙčʻecʻinkʻ, čʻuṙčʻinkʻ*) | չուռչեցիք, չուռչիք* (čʻuṙčʻecʻikʻ, čʻuṙčʻikʻ*) | չուռչեցին, չուռչին* (čʻuṙčʻecʻin, čʻuṙčʻin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չուռչեմ (čʻuṙčʻem) | չուռչես (čʻuṙčʻes) | չուռչի (čʻuṙčʻi) | չուռչենք (čʻuṙčʻenkʻ) | չուռչեք (čʻuṙčʻekʻ) | չուռչեն (čʻuṙčʻen) | |
| past | չուռչեի (čʻuṙčʻei) | չուռչեիր (čʻuṙčʻeir) | չուռչեր (čʻuṙčʻer) | չուռչեինք (čʻuṙčʻeinkʻ) | չուռչեիք (čʻuṙčʻeikʻ) | չուռչեին (čʻuṙčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ ուռչի (čʻem uṙčʻi) | չես ուռչի (čʻes uṙčʻi) | չի ուռչի (čʻi uṙčʻi) | չենք ուռչի (čʻenkʻ uṙčʻi) | չեք ուռչի (čʻekʻ uṙčʻi) | չեն ուռչի (čʻen uṙčʻi) | |
| past | չէի ուռչի (čʻēi uṙčʻi) | չէիր ուռչի (čʻēir uṙčʻi) | չէր ուռչի (čʻēr uṙčʻi) | չէինք ուռչի (čʻēinkʻ uṙčʻi) | չէիք ուռչի (čʻēikʻ uṙčʻi) | չէին ուռչի (čʻēin uṙčʻi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ ուռչիր, մի՛ ուռչի* (mí uṙčʻir, mí uṙčʻi*) | — | — | մի՛ ուռչեք, մի՛ ուռչեցեք** (mí uṙčʻekʻ, mí uṙčʻecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ուռչել (uṙčʻel) | |||
| dative | ուռչելու (uṙčʻelu) | |||
| ablative | ուռչելուց (uṙčʻelucʻ) | |||
| instrumental | ուռչելով (uṙčʻelov) | |||
| locative | ուռչելում (uṙčʻelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | ուռչելը/ուռչելն (uṙčʻelə/uṙčʻeln) | |||
| dative | ուռչելուն (uṙčʻelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ուռչելս (uṙčʻels) | |||
| dative | ուռչելուս (uṙčʻelus) | |||
| ablative | ուռչելուցս (uṙčʻelucʻs) | |||
| instrumental | ուռչելովս (uṙčʻelovs) | |||
| locative | ուռչելումս (uṙčʻelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ուռչելդ (uṙčʻeld) | |||
| dative | ուռչելուդ (uṙčʻelud) | |||
| ablative | ուռչելուցդ (uṙčʻelucʻd) | |||
| instrumental | ուռչելովդ (uṙčʻelovd) | |||
| locative | ուռչելումդ (uṙčʻelumd) | |||
plain -el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | ուռչել (uṙčʻel) | imperfective converb | ուռչում (uṙčʻum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | — | simultaneous converb | ուռչելիս (uṙčʻelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | ուռել (uṙel) | ||||
| aorist stem | ուռ- (uṙ-) | future converb I | ուռչելու (uṙčʻelu) | ||||
| resultative participle | ուռած (uṙac) | future converb II | ուռչելիք (uṙčʻelikʻ) | ||||
| subject participle | ուռչող (uṙčʻoġ) | connegative converb | ուռչի (uṙčʻi) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուռչում եմ (uṙčʻum em) | ուռչում ես (uṙčʻum es) | ուռչում է (uṙčʻum ē) | ուռչում ենք (uṙčʻum enkʻ) | ուռչում եք (uṙčʻum ekʻ) | ուռչում են (uṙčʻum en) | |
| past imperfective | ուռչում էի (uṙčʻum ēi) | ուռչում էիր (uṙčʻum ēir) | ուռչում էր (uṙčʻum ēr) | ուռչում էինք (uṙčʻum ēinkʻ) | ուռչում էիք (uṙčʻum ēikʻ) | ուռչում էին (uṙčʻum ēin) | |
| future | ուռչելու եմ (uṙčʻelu em) | ուռչելու ես (uṙčʻelu es) | ուռչելու է (uṙčʻelu ē) | ուռչելու ենք (uṙčʻelu enkʻ) | ուռչելու եք (uṙčʻelu ekʻ) | ուռչելու են (uṙčʻelu en) | |
| past future | ուռչելու էի (uṙčʻelu ēi) | ուռչելու էիր (uṙčʻelu ēir) | ուռչելու էր (uṙčʻelu ēr) | ուռչելու էինք (uṙčʻelu ēinkʻ) | ուռչելու էիք (uṙčʻelu ēikʻ) | ուռչելու էին (uṙčʻelu ēin) | |
| present perfect | ուռել եմ (uṙel em) | ուռել ես (uṙel es) | ուռել է (uṙel ē) | ուռել ենք (uṙel enkʻ) | ուռել եք (uṙel ekʻ) | ուռել են (uṙel en) | |
| pluperfect | ուռել էի (uṙel ēi) | ուռել էիր (uṙel ēir) | ուռել էր (uṙel ēr) | ուռել էինք (uṙel ēinkʻ) | ուռել էիք (uṙel ēikʻ) | ուռել էին (uṙel ēin) | |
| aorist (past perfective) | ուռա (uṙa) | ուռար (uṙar) | ուռավ (uṙav) | ուռանք (uṙankʻ) | ուռաք (uṙakʻ) | ուռան (uṙan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | ուռչեմ (uṙčʻem) | ուռչես (uṙčʻes) | ուռչի (uṙčʻi) | ուռչենք (uṙčʻenkʻ) | ուռչեք (uṙčʻekʻ) | ուռչեն (uṙčʻen) | |
| past | ուռչեի (uṙčʻei) | ուռչեիր (uṙčʻeir) | ուռչեր (uṙčʻer) | ուռչեինք (uṙčʻeinkʻ) | ուռչեիք (uṙčʻeikʻ) | ուռչեին (uṙčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կուռչեմ (kuṙčʻem) | կուռչես (kuṙčʻes) | կուռչի (kuṙčʻi) | կուռչենք (kuṙčʻenkʻ) | կուռչեք (kuṙčʻekʻ) | կուռչեն (kuṙčʻen) | |
| past | կուռչեի (kuṙčʻei) | կուռչեիր (kuṙčʻeir) | կուռչեր (kuṙčʻer) | կուռչեինք (kuṙčʻeinkʻ) | կուռչեիք (kuṙčʻeikʻ) | կուռչեին (kuṙčʻein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | ուռի՛ր, ուռի՛* (uṙír, uṙí*) | — | — | ուռե՛ք (uṙékʻ) | — | ||
| *colloquial the forms based on the aorist ուռ- (uṙ-) are considered dialectal and colloquial | |||||||
plain -el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չուռչել (čʻuṙčʻel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չուռած (čʻuṙac) | ||||||
| subject participle | չուռչող (čʻuṙčʻoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ ուռչում (čʻem uṙčʻum) | չես ուռչում (čʻes uṙčʻum) | չի ուռչում (čʻi uṙčʻum) | չենք ուռչում (čʻenkʻ uṙčʻum) | չեք ուռչում (čʻekʻ uṙčʻum) | չեն ուռչում (čʻen uṙčʻum) | |
| past imperfective | չէի ուռչում (čʻēi uṙčʻum) | չէիր ուռչում (čʻēir uṙčʻum) | չէր ուռչում (čʻēr uṙčʻum) | չէինք ուռչում (čʻēinkʻ uṙčʻum) | չէիք ուռչում (čʻēikʻ uṙčʻum) | չէին ուռչում (čʻēin uṙčʻum) | |
| future | չեմ ուռչելու (čʻem uṙčʻelu) | չես ուռչելու (čʻes uṙčʻelu) | չի ուռչելու (čʻi uṙčʻelu) | չենք ուռչելու (čʻenkʻ uṙčʻelu) | չեք ուռչելու (čʻekʻ uṙčʻelu) | չեն ուռչելու (čʻen uṙčʻelu) | |
| past future | չէի ուռչելու (čʻēi uṙčʻelu) | չէիր ուռչելու (čʻēir uṙčʻelu) | չէր ուռչելու (čʻēr uṙčʻelu) | չէինք ուռչելու (čʻēinkʻ uṙčʻelu) | չէիք ուռչելու (čʻēikʻ uṙčʻelu) | չէին ուռչելու (čʻēin uṙčʻelu) | |
| present perfect | չեմ ուռել (čʻem uṙel) | չես ուռել (čʻes uṙel) | չի ուռել (čʻi uṙel) | չենք ուռել (čʻenkʻ uṙel) | չեք ուռել (čʻekʻ uṙel) | չեն ուռել (čʻen uṙel) | |
| pluperfect | չէի ուռել (čʻēi uṙel) | չէիր ուռել (čʻēir uṙel) | չէր ուռել (čʻēr uṙel) | չէինք ուռել (čʻēinkʻ uṙel) | չէիք ուռել (čʻēikʻ uṙel) | չէին ուռել (čʻēin uṙel) | |
| aorist (past perfective) | չուռա (čʻuṙa) | չուռար (čʻuṙar) | չուռավ (čʻuṙav) | չուռանք (čʻuṙankʻ) | չուռաք (čʻuṙakʻ) | չուռան (čʻuṙan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չուռչեմ (čʻuṙčʻem) | չուռչես (čʻuṙčʻes) | չուռչի (čʻuṙčʻi) | չուռչենք (čʻuṙčʻenkʻ) | չուռչեք (čʻuṙčʻekʻ) | չուռչեն (čʻuṙčʻen) | |
| past | չուռչեի (čʻuṙčʻei) | չուռչեիր (čʻuṙčʻeir) | չուռչեր (čʻuṙčʻer) | չուռչեինք (čʻuṙčʻeinkʻ) | չուռչեիք (čʻuṙčʻeikʻ) | չուռչեին (čʻuṙčʻein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ ուռչի (čʻem uṙčʻi) | չես ուռչի (čʻes uṙčʻi) | չի ուռչի (čʻi uṙčʻi) | չենք ուռչի (čʻenkʻ uṙčʻi) | չեք ուռչի (čʻekʻ uṙčʻi) | չեն ուռչի (čʻen uṙčʻi) | |
| past | չէի ուռչի (čʻēi uṙčʻi) | չէիր ուռչի (čʻēir uṙčʻi) | չէր ուռչի (čʻēr uṙčʻi) | չէինք ուռչի (čʻēinkʻ uṙčʻi) | չէիք ուռչի (čʻēikʻ uṙčʻi) | չէին ուռչի (čʻēin uṙčʻi) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ ուռիր, մի՛ ուռի* (mí uṙir, mí uṙi*) | — | — | մի՛ ուռեք (mí uṙekʻ) | — | ||
| *colloquial the forms based on the aorist ուռ- (uṙ-) are considered dialectal and colloquial | |||||||
declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
| singular (singulare tantum) | ||||
|---|---|---|---|---|
| nominative | ուռչել (uṙčʻel) | |||
| dative | ուռչելու (uṙčʻelu) | |||
| ablative | ուռչելուց (uṙčʻelucʻ) | |||
| instrumental | ուռչելով (uṙčʻelov) | |||
| locative | ուռչելում (uṙčʻelum) | |||
| definite forms | ||||
| nominative | ուռչելը/ուռչելն (uṙčʻelə/uṙčʻeln) | |||
| dative | ուռչելուն (uṙčʻelun) | |||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ուռչելս (uṙčʻels) | |||
| dative | ուռչելուս (uṙčʻelus) | |||
| ablative | ուռչելուցս (uṙčʻelucʻs) | |||
| instrumental | ուռչելովս (uṙčʻelovs) | |||
| locative | ուռչելումս (uṙčʻelums) | |||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ուռչելդ (uṙčʻeld) | |||
| dative | ուռչելուդ (uṙčʻelud) | |||
| ablative | ուռչելուցդ (uṙčʻelucʻd) | |||
| instrumental | ուռչելովդ (uṙčʻelovd) | |||
| locative | ուռչելումդ (uṙčʻelumd) | |||
Old Armenian[edit]
Verb[edit]
ուռչել • (uṙčʻel)
- infinitive of ուռչիմ (uṙčʻim)
Declension[edit]
The template Template:xcl-noun-ո-unc does not use the parameter(s):vow=onPlease see Module:checkparams for help with this warning.