नक्ति

See also: नुक़्ता and नक्त

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *nákts, from Proto-Indo-European *nókʷts.

Cognate with Lithuanian naktis, Ancient Greek νύξ (núx), Latin nox, Russian ночь (nočʹ), Old English niht (whence English night).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /nɐ́k.ti/, [nɐ́k̚.ti]
• (Classical) IPA^(key): /ˈn̪ɐk.t̪i/, [ˈn̪ɐk̚.t̪i]

Noun

नक्ति • (nákti) stem, f

1. night

   Synonyms: see Thesaurus:रात्रि

   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.2.2:

     अभि त्वा नक्तीरुषसो ववाशिरेऽग्ने वत्सं न स्वसरेषु धेनवः।
     दिव इवेदरतिर्मानुषा युगा क्षपो भासि पुरुवार संयतः॥

     abhi tvā naktīruṣaso vavāśireʼgne vatsaṃ na svasareṣu dhenavaḥ.
     diva ivedaratirmānuṣā yugā kṣapo bhāsi puruvāra saṃyataḥ.

     At night and morning, Agni, have they called to thee, like milch-kine in their stalls lowing to meet their young.
     As messenger of heaven thou lightest all night long the families of men. Thou Lord of precious boons.

Declension

Feminine i-stem declension of नक्ति (nákti)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	नक्तिः náktiḥ	नक्ती náktī	नक्तयः náktayaḥ
Vocative	नक्ते nákte	नक्ती náktī	नक्तयः náktayaḥ
Accusative	नक्तिम् náktim	नक्ती náktī	नक्तीः náktīḥ
Instrumental	नक्त्या / नक्ती¹ náktyā / náktī¹	नक्तिभ्याम् náktibhyām	नक्तिभिः náktibhiḥ
Dative	नक्तये / नक्त्यै² / नक्ती¹ náktaye / náktyai² / náktī¹	नक्तिभ्याम् náktibhyām	नक्तिभ्यः náktibhyaḥ
Ablative	नक्तेः / नक्त्याः² / नक्त्यै³ nákteḥ / náktyāḥ² / náktyai³	नक्तिभ्याम् náktibhyām	नक्तिभ्यः náktibhyaḥ
Genitive	नक्तेः / नक्त्याः² / नक्त्यै³ nákteḥ / náktyāḥ² / náktyai³	नक्त्योः náktyoḥ	नक्तीनाम् náktīnām
Locative	नक्तौ / नक्त्याम्² / नक्ता¹ náktau / náktyām² / náktā¹	नक्त्योः náktyoḥ	नक्तिषु náktiṣu
Notes	¹Vedic ²Later Sanskrit ³Brāhmaṇas

Related terms

• नक्त (nákta)

References

• Monier Williams (1899) “नक्ति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 524, column 1.