निर्भय

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Hindi[edit]

Etymology[edit]

Learned borrowing from Sanskrit निर्भय (nirbhaya). By surface analysis, निर्- (nir-) +‎ भय (bhay).

Pronunciation[edit]

  • (Delhi Hindi) IPA(key): /nɪɾ.bʱəj/, [nɪɾ.bʱɐj]

Adjective[edit]

निर्भय (nirbhay) (indeclinable)

  1. fearless, undaunted, unafraid
    Synonyms: निडर (niḍar), निर्दर (nirdar), अभय (abhay), अभीक (abhīk), निर्भीक (nirbhīk)

Further reading[edit]

Marathi[edit]

Etymology[edit]

Learned borrowing from Sanskrit निर्भय (nirbhaya). By surface analysis, निर्- (nir-) +‎ भय (bhay). Compare Old Marathi 𑘡𑘲𑘨𑘿𑘥𑘧𑘝𑘰 (nīrbhayatā, fearlessness).

Pronunciation[edit]

Adjective[edit]

निर्भय (nirbhay)

  1. fearless, unafraid
  2. safe, secure

Further reading[edit]

  • Berntsen, Maxine, “निर्भय”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.
  • Molesworth, James Thomas (1857) “निर्भय”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
  • दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “निर्भय”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).

Sanskrit[edit]

Alternative scripts[edit]

Etymology[edit]

From निस्- (nis-, negative prefix) +‎ भय (bhaya, fear).

Pronunciation[edit]

Adjective[edit]

निर्भय (nirbhaya) stem

  1. fearless, undaunted, unafraid
    Synonyms: see Thesaurus:निर्भय
  2. free from danger, safe, secure, tranquil

Declension[edit]

Masculine a-stem declension of निर्भय (nirbhaya)
Singular Dual Plural
Nominative निर्भयः
nirbhayaḥ
निर्भयौ / निर्भया¹
nirbhayau / nirbhayā¹
निर्भयाः / निर्भयासः¹
nirbhayāḥ / nirbhayāsaḥ¹
Vocative निर्भय
nirbhaya
निर्भयौ / निर्भया¹
nirbhayau / nirbhayā¹
निर्भयाः / निर्भयासः¹
nirbhayāḥ / nirbhayāsaḥ¹
Accusative निर्भयम्
nirbhayam
निर्भयौ / निर्भया¹
nirbhayau / nirbhayā¹
निर्भयान्
nirbhayān
Instrumental निर्भयेण
nirbhayeṇa
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयैः / निर्भयेभिः¹
nirbhayaiḥ / nirbhayebhiḥ¹
Dative निर्भयाय
nirbhayāya
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Ablative निर्भयात्
nirbhayāt
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Genitive निर्भयस्य
nirbhayasya
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयाणाम्
nirbhayāṇām
Locative निर्भये
nirbhaye
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयेषु
nirbhayeṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of निर्भया (nirbhayā)
Singular Dual Plural
Nominative निर्भया
nirbhayā
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाः
nirbhayāḥ
Vocative निर्भये
nirbhaye
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाः
nirbhayāḥ
Accusative निर्भयाम्
nirbhayām
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाः
nirbhayāḥ
Instrumental निर्भयया / निर्भया¹
nirbhayayā / nirbhayā¹
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयाभिः
nirbhayābhiḥ
Dative निर्भयायै
nirbhayāyai
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयाभ्यः
nirbhayābhyaḥ
Ablative निर्भयायाः / निर्भयायै²
nirbhayāyāḥ / nirbhayāyai²
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयाभ्यः
nirbhayābhyaḥ
Genitive निर्भयायाः / निर्भयायै²
nirbhayāyāḥ / nirbhayāyai²
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयाणाम्
nirbhayāṇām
Locative निर्भयायाम्
nirbhayāyām
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयासु
nirbhayāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of निर्भय (nirbhaya)
Singular Dual Plural
Nominative निर्भयम्
nirbhayam
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Vocative निर्भय
nirbhaya
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Accusative निर्भयम्
nirbhayam
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Instrumental निर्भयेण
nirbhayeṇa
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयैः / निर्भयेभिः¹
nirbhayaiḥ / nirbhayebhiḥ¹
Dative निर्भयाय
nirbhayāya
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Ablative निर्भयात्
nirbhayāt
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Genitive निर्भयस्य
nirbhayasya
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयाणाम्
nirbhayāṇām
Locative निर्भये
nirbhaye
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयेषु
nirbhayeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Descendants[edit]

Noun[edit]

निर्भय (nirbhaya) stemn

  1. fearlessness, security

Declension[edit]

Neuter a-stem declension of निर्भय (nirbhaya)
Singular Dual Plural
Nominative निर्भयम्
nirbhayam
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Vocative निर्भय
nirbhaya
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Accusative निर्भयम्
nirbhayam
निर्भये
nirbhaye
निर्भयाणि / निर्भया¹
nirbhayāṇi / nirbhayā¹
Instrumental निर्भयेण
nirbhayeṇa
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयैः / निर्भयेभिः¹
nirbhayaiḥ / nirbhayebhiḥ¹
Dative निर्भयाय
nirbhayāya
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Ablative निर्भयात्
nirbhayāt
निर्भयाभ्याम्
nirbhayābhyām
निर्भयेभ्यः
nirbhayebhyaḥ
Genitive निर्भयस्य
nirbhayasya
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयाणाम्
nirbhayāṇām
Locative निर्भये
nirbhaye
निर्भययोः
nirbhayayoḥ
निर्भयेषु
nirbhayeṣu
Notes
  • ¹Vedic

Further reading[edit]