बोधयति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-European *bʰowdʰéyeti (“to awaken, cause to wake up”). Cognate with Avestan 𐬠𐬀𐬊𐬛𐬀𐬌𐬌𐬈𐬌𐬙𐬌 (baodaiieⁱti). Also related to बोधति (bodhati) and बुध्यते (budhyate).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /bɐw.dʱɐ́.jɐ.ti/
• (Classical) IPA^(key): /ˈboː.d̪ʱɐ.jɐ.t̪i/

Verb

बोधयति • (bodháyati) third-singular present indicative (root बुध्, class 10, type P, causative)

1. (transitive) to awaken, wake up, arouse
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda
2. to restore to life or consciousness
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda

Conjugation

Present: बोधयति (bodháyati), बोधयते (bodháyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	बोधयति bodháyati	बोधयतः bodháyataḥ	बोधयन्ति bodháyanti	बोधयते bodháyate	बोधयेते bodháyete	बोधयन्ते bodháyante
Second	बोधयसि bodháyasi	बोधयथः bodháyathaḥ	बोधयथ bodháyatha	बोधयसे bodháyase	बोधयेथे bodháyethe	बोधयध्वे bodháyadhve
First	बोधयामि bodháyāmi	बोधयावः bodháyāvaḥ	बोधयामः bodháyāmaḥ	बोधये bodháye	बोधयावहे bodháyāvahe	बोधयामहे bodháyāmahe
Imperative
Third	बोधयतु bodháyatu	बोधयताम् bodháyatām	बोधयन्तु bodháyantu	बोधयताम् bodháyatām	बोधयेताम् bodháyetām	बोधयन्ताम् bodháyantām
Second	बोधय bodháya	बोधयतम् bodháyatam	बोधयत bodháyata	बोधयस्व bodháyasva	बोधयेथाम् bodháyethām	बोधयध्वम् bodháyadhvam
First	बोधयानि bodháyāni	बोधयाव bodháyāva	बोधयाम bodháyāma	बोधयै bodháyai	बोधयावहै bodháyāvahai	बोधयामहै bodháyāmahai
Optative/Potential
Third	बोधयेत् bodháyet	बोधयेताम् bodháyetām	बोधयेयुः bodháyeyuḥ	बोधयेत bodháyeta	बोधयेयाताम् bodháyeyātām	बोधयेरन् bodháyeran
Second	बोधयेः bodháyeḥ	बोधयेतम् bodháyetam	बोधयेत bodháyeta	बोधयेथाः bodháyethāḥ	बोधयेयाथाम् bodháyeyāthām	बोधयेध्वम् bodháyedhvam
First	बोधयेयम् bodháyeyam	बोधयेव bodháyeva	बोधयेम bodháyema	बोधयेय bodháyeya	बोधयेवहि bodháyevahi	बोधयेमहि bodháyemahi
Participles
	बोधयत् bodháyat			बोधयमान / बोधयान¹ bodháyamāna / bodhayāna¹
Notes	¹Later Sanskrit

Imperfect: अबोधयत् (ábodhayat), अबोधयत (ábodhayata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अबोधयत् ábodhayat	अबोधयताम् ábodhayatām	अबोधयन् ábodhayan	अबोधयत ábodhayata	अबोधयेताम् ábodhayetām	अबोधयन्त ábodhayanta
Second	अबोधयः ábodhayaḥ	अबोधयतम् ábodhayatam	अबोधयत ábodhayata	अबोधयथाः ábodhayathāḥ	अबोधयेथाम् ábodhayethām	अबोधयध्वम् ábodhayadhvam
First	अबोधयम् ábodhayam	अबोधयाव ábodhayāva	अबोधयाम ábodhayāma	अबोधये ábodhaye	अबोधयावहि ábodhayāvahi	अबोधयामहि ábodhayāmahi

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀩𑁄𑀳𑁂𑀇 (bohei)
• Pali: bodheti