विधान

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit विधान (vidhāna).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ʋɪ.d̪ʱɑːn/, [ʋɪ.d̪ʱä̃ːn]

Noun

विधान • (vidhān) m (Urdu spelling وِدھان)

1. rule, regulation;
2. law;
3. order

   Synonyms: क़ानून (qānūn), आईन (āīn), विधि (vidhi), नियम (niyam)

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱিধান (Assamese script)
• ᬯᬶᬥᬵᬦ (Balinese script)
• বিধান (Bengali script)
• 𑰪𑰰𑰠𑰯𑰡 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀺𑀥𑀸𑀦 (Brahmi script)
• ဝိဓာန (Burmese script)
• વિધાન (Gujarati script)
• ਵਿਧਾਨ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌿𑌧𑌾𑌨 (Grantha script)
• ꦮꦶꦣꦴꦤ (Javanese script)
• 𑂫𑂱𑂡𑂰𑂢 (Kaithi script)
• ವಿಧಾನ (Kannada script)
• វិធាន (Khmer script)
• ວິຘານ (Lao script)
• വിധാന (Malayalam script)
• ᠸᡳᢡᠠ᠎᠊ᠠᠨᠠ (Manchu script)
• 𑘪𑘱𑘠𑘰𑘡 (Modi script)
• ᠸᠢᢑᠾᠠᢗᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧊𑧒𑧀𑧑𑧁 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐶𑐢𑐵𑐣 (Newa script)
• ଵିଧାନ (Odia script)
• ꢮꢶꢤꢵꢥ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆴𑆣𑆳𑆤 (Sharada script)
• 𑖪𑖰𑖠𑖯𑖡 (Siddham script)
• විධාන (Sinhalese script)
• 𑩾𑩑𑩮𑩛𑩯 (Soyombo script)
• 𑚦𑚮𑚜𑚭𑚝 (Takri script)
• வித⁴ாந (Tamil script)
• విధాన (Telugu script)
• วิธาน (Thai script)
• ཝི་དྷཱ་ན (Tibetan script)
• 𑒫𑒱𑒡𑒰𑒢 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨁𑨜𑨊𑨝 (Zanabazar Square script)

Etymology

Compound of वि- (vi-) +‎ धान (dhāna, “holding”)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋi.dʱɑː.nɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ʋiˈd̪ʱɑː.n̪ɐ/

Adjective

विधान • (vidhāna) stem

1. disposing, arranging, regulating (Vait.)
2. acting, performing (MW.)
3. possessing (MW.)

Declension

Masculine a-stem declension of विधान (vidhāna)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विधानः vidhānaḥ	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानाः / विधानासः¹ vidhānāḥ / vidhānāsaḥ¹
Vocative	विधान vidhāna	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानाः / विधानासः¹ vidhānāḥ / vidhānāsaḥ¹
Accusative	विधानम् vidhānam	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानान् vidhānān
Instrumental	विधानेन vidhānena	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानैः / विधानेभिः¹ vidhānaiḥ / vidhānebhiḥ¹
Dative	विधानाय vidhānāya	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Ablative	विधानात् vidhānāt	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Genitive	विधानस्य vidhānasya	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानानाम् vidhānānām
Locative	विधाने vidhāne	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानेषु vidhāneṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of विधानी (vidhānī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विधानी vidhānī	विधान्यौ / विधानी¹ vidhānyau / vidhānī¹	विधान्यः / विधानीः¹ vidhānyaḥ / vidhānīḥ¹
Vocative	विधानि vidhāni	विधान्यौ / विधानी¹ vidhānyau / vidhānī¹	विधान्यः / विधानीः¹ vidhānyaḥ / vidhānīḥ¹
Accusative	विधानीम् vidhānīm	विधान्यौ / विधानी¹ vidhānyau / vidhānī¹	विधानीः vidhānīḥ
Instrumental	विधान्या vidhānyā	विधानीभ्याम् vidhānībhyām	विधानीभिः vidhānībhiḥ
Dative	विधान्यै vidhānyai	विधानीभ्याम् vidhānībhyām	विधानीभ्यः vidhānībhyaḥ
Ablative	विधान्याः / विधान्यै² vidhānyāḥ / vidhānyai²	विधानीभ्याम् vidhānībhyām	विधानीभ्यः vidhānībhyaḥ
Genitive	विधान्याः / विधान्यै² vidhānyāḥ / vidhānyai²	विधान्योः vidhānyoḥ	विधानीनाम् vidhānīnām
Locative	विधान्याम् vidhānyām	विधान्योः vidhānyoḥ	विधानीषु vidhānīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of विधान (vidhāna)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विधानम् vidhānam	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Vocative	विधान vidhāna	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Accusative	विधानम् vidhānam	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Instrumental	विधानेन vidhānena	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानैः / विधानेभिः¹ vidhānaiḥ / vidhānebhiḥ¹
Dative	विधानाय vidhānāya	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Ablative	विधानात् vidhānāt	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Genitive	विधानस्य vidhānasya	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानानाम् vidhānānām
Locative	विधाने vidhāne	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानेषु vidhāneṣu
Notes	¹Vedic

Noun

विधान • (vidhāna) stem, n

1. order, measure, arrangement (RV., etc.)
2. rule, regulation (RV., etc.)
3. method, manner (RV., etc.)
4. medical prescription (Suśr.)
5. diet (Suśr.)
6. fate (MBh., Kāv.)
7. management (Mn., MBh., etc.)
8. means (Pañcat.)
9. setting up of machines (Yājñ.)
10. creation (Kum., Ragh.)
11. performance, execution, action (Mn., MBh., etc.)
12. enumeration of particulars (Suśr.)
13. (drama) ambivalence (Sāh., Pratāp.)
14. (grammar) affixing, taking an affix (W.)
15. elephant food (L.)
16. worship (L.)
17. wealth, wages (L.)
18. sending (L.)
19. an act of hostility (L.)

Declension

Neuter a-stem declension of विधान (vidhāna)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विधानम् vidhānam	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Vocative	विधान vidhāna	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Accusative	विधानम् vidhānam	विधाने vidhāne	विधानानि / विधाना¹ vidhānāni / vidhānā¹
Instrumental	विधानेन vidhānena	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानैः / विधानेभिः¹ vidhānaiḥ / vidhānebhiḥ¹
Dative	विधानाय vidhānāya	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Ablative	विधानात् vidhānāt	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Genitive	विधानस्य vidhānasya	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानानाम् vidhānānām
Locative	विधाने vidhāne	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानेषु vidhāneṣu
Notes	¹Vedic

Proper noun

विधान • (vidhāna) stem, m

1. name of a sadhya (Hariv.)

Declension

Masculine a-stem declension of विधान (vidhāna)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	विधानः vidhānaḥ	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानाः / विधानासः¹ vidhānāḥ / vidhānāsaḥ¹
Vocative	विधान vidhāna	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानाः / विधानासः¹ vidhānāḥ / vidhānāsaḥ¹
Accusative	विधानम् vidhānam	विधानौ / विधाना¹ vidhānau / vidhānā¹	विधानान् vidhānān
Instrumental	विधानेन vidhānena	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानैः / विधानेभिः¹ vidhānaiḥ / vidhānebhiḥ¹
Dative	विधानाय vidhānāya	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Ablative	विधानात् vidhānāt	विधानाभ्याम् vidhānābhyām	विधानेभ्यः vidhānebhyaḥ
Genitive	विधानस्य vidhānasya	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानानाम् vidhānānām
Locative	विधाने vidhāne	विधानयोः vidhānayoḥ	विधानेषु vidhāneṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “विधान”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0967.