शिक्षण

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शिक्षण (śikṣaṇa). Doublet of सीखना (sīkhnā).

Pronunciation

• (Delhi Hindi) IPA^(key): /ʃɪk.ʂəɳ/, [ʃɪk.ʃɐ̃ɳ]

Noun

शिक्षण • (śikṣaṇ) m

1. teaching, instruction

Declension

Declension of शिक्षण (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	शिक्षण śikṣaṇ	शिक्षण śikṣaṇ
oblique	शिक्षण śikṣaṇ	शिक्षणों śikṣaṇõ
vocative	शिक्षण śikṣaṇ	शिक्षणो śikṣaṇo

Related terms

• शिक्षा (śikṣā)

Konkani

Etymology

Borrowed from Sanskrit शिक्षण (śikṣaṇa).

Pronunciation

• IPA^(key): /ʃɪk.ʃəːɳ/

Noun

शिक्षण • (śikṣaṇ) (Latin script xikxonn, Kannada script ಶಿಕ್ಷಣ)

1. education, learning

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit शिक्षण (śikṣaṇa).

Pronunciation

• IPA^(key): /ɕik.ʂəɳ/

Noun

शिक्षण • (śikṣaṇ) n

1. education, learning

Declension

Declension of शिक्षण (neut cons-stem)
direct singular	शिक्षण śikṣaṇ
direct plural	शिक्षणे, शिक्षणं śikṣaṇe, śikṣaṇa
	singular एकवचन		plural अनेकवचन
nominative प्रथमा	शिक्षण śikṣaṇ		शिक्षणे, शिक्षणं śikṣaṇe, śikṣaṇa
oblique सामान्यरूप	शिक्षणा śikṣaṇā		शिक्षणां- śikṣaṇān-
acc. / dative द्वितीया / चतुर्थी	शिक्षणाला śikṣaṇālā		शिक्षणांना śikṣaṇānnā
ergative	शिक्षणाने, शिक्षणानं śikṣaṇāne, śikṣaṇāna		शिक्षणांनी śikṣaṇānnī
instrumental	शिक्षणाशी śikṣaṇāśī		शिक्षणांशी śikṣaṇānśī
locative सप्तमी	शिक्षणात śikṣaṇāt		शिक्षणांत śikṣaṇāt
vocative संबोधन	शिक्षणा śikṣaṇā		शिक्षणांनो śikṣaṇānno
Oblique Note: The oblique case precedes all postpositions. There is no space between the stem and the postposition. Locative Note: -त (-ta) is a postposition.

Genitive declension of शिक्षण (neut cons-stem)
	masculine object पुल्लिंगी कर्म		feminine object स्त्रीलिंगी कर्म		neuter object नपुसकलिंगी कर्म		oblique सामान्यरूप
	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular एकवचन	plural अनेकवचन	singular* एकवचन	plural अनेकवचन
singular subject एकवचनी कर्ता	शिक्षणाचा śikṣaṇāċā	शिक्षणाचे śikṣaṇāċe	शिक्षणाची śikṣaṇācī	शिक्षणाच्या śikṣaṇācā	शिक्षणाचे, शिक्षणाचं śikṣaṇāċe, śikṣaṇāċa	शिक्षणाची śikṣaṇācī	शिक्षणाच्या śikṣaṇācā
plural subject अनेकवचनी कर्ता	शिक्षणांचा śikṣaṇānċā	शिक्षणांचे śikṣaṇānċe	शिक्षणांची śikṣaṇāñcī	शिक्षणांच्या śikṣaṇāncā	शिक्षणांचे, शिक्षणांचं śikṣaṇānċe, śikṣaṇānċa	शिक्षणांची śikṣaṇāñcī	शिक्षणांच्या śikṣaṇāñcā
* Note: Word-final ए (e) in neuter words is alternatively written with the anusvara and pronounced as अ (a). Oblique Note: For most postpostions, the oblique genitive can be optionally inserted between the stem and the postposition.

See also

• शिक्षक (śikṣak, “teacher”) (male)
• शिक्षिका (śikṣikā, “teacher”) (female)

References

• Berntsen, Maxine, “शिक्षण”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• শিক্ষণ (Assamese script)
• ᬰᬶᬓ᭄ᬱᬡ (Balinese script)
• শিক্ষণ (Bengali script)
• 𑰫𑰰𑰎𑰿𑰬𑰜 (Bhaiksuki script)
• 𑀰𑀺𑀓𑁆𑀱𑀡 (Brahmi script)
• ၐိက္ၑဏ (Burmese script)
• શિક્ષણ (Gujarati script)
• ਸ਼ਿਕ੍ਸ਼ਣ (Gurmukhi script)
• 𑌶𑌿𑌕𑍍𑌷𑌣 (Grantha script)
• ꦯꦶꦏ꧀ꦰꦟ (Javanese script)
• 𑂬𑂱𑂍𑂹𑂭𑂝 (Kaithi script)
• ಶಿಕ್ಷಣ (Kannada script)
• ឝិក្ឞណ (Khmer script)
• ຨິກ຺ຩຓ (Lao script)
• ശിക്ഷണ (Malayalam script)
• ᡧᡳᡬᢢᠠᢏᠠ (Manchu script)
• 𑘫𑘱𑘎𑘿𑘬𑘜 (Modi script)
• ᠱᠢᢉᢔᠠᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧋𑧒𑦮𑧠𑧌𑦼 (Nandinagari script)
• 𑐱𑐶𑐎𑑂𑐲𑐞 (Newa script)
• ଶିକ୍ଷଣ (Odia script)
• ꢯꢶꢒ꣄ꢰꢠ (Saurashtra script)
• 𑆯𑆴𑆑𑇀𑆰𑆟 (Sharada script)
• 𑖫𑖰𑖎𑖿𑖬𑖜 (Siddham script)
• ශික්‍ෂණ (Sinhalese script)
• 𑩿𑩑𑩜 𑪙𑪀𑩪 (Soyombo script)
• 𑚧𑚮𑚊𑚶𑚘 (Takri script)
• ஶிக்ஷண (Tamil script)
• శిక్షణ (Telugu script)
• ศิกฺษณ (Thai script)
• ཤི་ཀྵ་ཎ (Tibetan script)
• 𑒬𑒱𑒏𑓂𑒭𑒝 (Tirhuta script)
• 𑨮𑨁𑨋𑩇𑨯𑨘 (Zanabazar Square script)

Etymology

शिक्ष् (śikṣ, root) +‎ -अन (-ana)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɕik.ʂɐ.ɳɐ/
• (Classical) IPA^(key): /ˈɕik.ʂɐ.ɳɐ/

Noun

शिक्षण • (śikṣaṇa) stem, n

1. education, instruction, teaching in [+locative]
2. learning, acquiring knowledge

Declension

Neuter a-stem declension of शिक्षण (śikṣaṇa)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	शिक्षणम् śikṣaṇam	शिक्षणे śikṣaṇe	शिक्षणानि / शिक्षणा¹ śikṣaṇāni / śikṣaṇā¹
Vocative	शिक्षण śikṣaṇa	शिक्षणे śikṣaṇe	शिक्षणानि / शिक्षणा¹ śikṣaṇāni / śikṣaṇā¹
Accusative	शिक्षणम् śikṣaṇam	शिक्षणे śikṣaṇe	शिक्षणानि / शिक्षणा¹ śikṣaṇāni / śikṣaṇā¹
Instrumental	शिक्षणेन śikṣaṇena	शिक्षणाभ्याम् śikṣaṇābhyām	शिक्षणैः / शिक्षणेभिः¹ śikṣaṇaiḥ / śikṣaṇebhiḥ¹
Dative	शिक्षणाय śikṣaṇāya	शिक्षणाभ्याम् śikṣaṇābhyām	शिक्षणेभ्यः śikṣaṇebhyaḥ
Ablative	शिक्षणात् śikṣaṇāt	शिक्षणाभ्याम् śikṣaṇābhyām	शिक्षणेभ्यः śikṣaṇebhyaḥ
Genitive	शिक्षणस्य śikṣaṇasya	शिक्षणयोः śikṣaṇayoḥ	शिक्षणानाम् śikṣaṇānām
Locative	शिक्षणे śikṣaṇe	शिक्षणयोः śikṣaṇayoḥ	शिक्षणेषु śikṣaṇeṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• →Tatsama:

  • Hindi: शिक्षण (śikṣaṇ)
  • Konkani: शिक्षण (śikṣaṇ)
  • Marathi: शिक्षण (śikṣaṇ)

References

• Monier Williams (1899) “शिक्षण”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1070, column 1.