මහන‍්ත්
Jump to navigation
Jump to search
Pali[edit]
Alternative forms[edit]
Alternative forms
Adjective[edit]
මහන‍්ත්
- Sinhala script form of mahant
- 2006, The First Book in the Suttanta-Pitaka: Dīgha-Nikāya (I)[1], page 90:
- 17. ‘‘එවං වුත‍්තෙ භන‍්තෙ පූරණො කස‍්සපො මං එතදවොච: කරොතො ඛො මහාරාජ කාරයතො ඡින්‍දතො ඡෙදාපයතො පචතො පාචයතො සොචයතො සොචාපයතො කිලමයතො කිලමාපයතො ඵන්‍දයතො ඵන්‍දාපයතො පාණමතිපාතයතො අදින‍්නං ආදියතො සන්‍ධිං ඡින්‍දතො නිල‍්ලොපං හරතො එකාගාරිකං කරොතො පරිපන්‍ථෙ තිට‍්ඨතො පරදාරං ගච‍්ඡතො මුසා භණතො කරොතො න කරීයති පාපං.
- 17. ‘‘Evaṃ vutte, bhante, pūraṇo kassapo maṃ etadavoca: ‘karoto kho, mahārāja, kārayato, chindato chedāpayato, pacato pācayato, socayato socāpayato, kilamayato kilamāpayato, phandayato phandāpayato, pāṇamatipātayato, adinnaṃ ādiyato, sandhiṃ chindato, nillopaṃ harato, ekāgārikaṃ karoto, paripanthe tiṭṭhato, paradāraṃ gacchato, musā bhaṇato, karoto na karīyati pāpaṃ.
- 17. Then, Lord, Pūrana Kassapa said to meː “To him who acts, O king, or causes another to act, to him who mutilates or causes another to mutilate, to him who burns or causes another to burn, to him who causes grief or torment, to him who causes weariness or causes another to cause weariness, to him who agitates or causes another to agitate, to him who kills a living creature, who takes what is not given, who breaks into houses, who commits dacoity, or robbery, or highway robbery, or adultery, or who speaks lies, to him thus acting there is no guilt.
- 2006, The Fourth Book in the Suttanta-Pitaka: Majjhimanikāya (I)[2], page 336:
- තස‍්ස එවමස‍්ස: “අයං ඛො මහා උදකණ‍්ණවො ඔරිමං තීරං සාසඞ‍්කං සප‍්පටිභයං. පාරිමං තීරං ඛෙමං අප‍්පටිභයං. නත්‍ථි ච නාවා සන‍්තාරණී උත‍්තරසෙතු වා අපාරාපාරං ගමනාය.
- Tassa evamassa: "ayaṃ kho mahā udakaṇṇavo orimaṃ tīraṃ sāsaṅkaṃ sappaṭibhayaṃ. Pārimaṃ tīraṃ khemaṃ appaṭibhayaṃ. Natthi ca nāvā santāraṇī uttarasetu vā apārāpāraṃ gamanāya.
- Therefore things are thus: So, there's this large deluge, a dubious and perilous near shore, a safe far shore free of peril; and there is neither a ferry boat or a bridge to go from the near shore to the far shore.
- 2006, The Fourth Book in the Suttanta-Pitaka: Majjhimanikāya (I)[3], page 336:
- 25. සෙය්‍යථාපි භික‍්ඛවෙ පුරිසො අද‍්ධානමග‍්ගපටිපන‍්නො - සො පස‍්සෙය්‍ය මහන‍්තං උදකණ‍්ණවං, ඔරිමං තීරං සාසඞ‍්කං සප‍්පටිභයං, පාරිමං තීරං ඛෙමං අප‍්පටිභයං, න චස‍්ස නාවා සන‍්තාරණී උත‍්තරසෙතු වා අපාරාපාරං ගමනාය;
- 25. Seyyathāpi bhikkhave puriso addhānamaggapaṭipanno - so passeyya mahantaṃ udakaṇṇavaṃ, orimaṃ tīraṃ sāsaṅkaṃ sappaṭibhayaṃ, pārimaṃ tīraṃ khemaṃ appaṭibhayaṃ, na cassa nāvā santāraṇī uttarasetu vā apārāpāraṃ gamanāya;
- Suppose, brethren, there was a person traveling along the road. They’d see a large deluge, whose near shore was dubious and perilous, while the far shore was a sanctuary free of peril. But there was no ferryboat or bridge for crossing over.
Declension[edit]
Declension table of "මහන‍්ත්" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | මහං (mahaṃ) or මහන‍්තො (mahanto) or මහා (mahā) | මහන‍්තො (mahanto) or මහන‍්තා (mahantā) |
| Accusative (second) | මහන‍්තං (mahantaṃ) | මහන‍්තො (mahanto) or මහන‍්තෙ (mahante) |
| Instrumental (third) | මහතා (mahatā) or මහන‍්තෙන (mahantena) | මහන‍්තෙහි (mahantehi) or මහන‍්තෙභි (mahantebhi) |
| Dative (fourth) | මහතො (mahato) or මහන‍්තස‍්ස (mahantassa) | මහතං (mahataṃ) or මහන‍්තානං (mahantānaṃ) |
| Ablative (fifth) | මහතා (mahatā) or මහන‍්තස‍්මා (mahantasmā) or මහන‍්තම‍්හා (mahantamhā) or මහන‍්තා (mahantā) | මහන‍්තෙහි (mahantehi) or මහන‍්තෙභි (mahantebhi) |
| Genitive (sixth) | මහතො (mahato) or මහන‍්තස‍්ස (mahantassa) | මහතං (mahataṃ) or මහන‍්තානං (mahantānaṃ) |
| Locative (seventh) | මහති (mahati) or මහන‍්තස‍්මිං (mahantasmiṃ) or මහන‍්තම‍්හි (mahantamhi) or මහන‍්තෙ (mahante) | මහන‍්තෙසු (mahantesu) |
| Vocative (calling) | මහං (mahaṃ) or මහන‍්ත (mahanta) or මහා (mahā) or මහ (maha) | මහන‍්තො (mahanto) or මහන‍්තා (mahantā) |
Declension table of "මහතී" (feminine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | මහතී (mahatī) | මහතියො (mahatiyo) or මහතී (mahatī) |
| Accusative (second) | මහතිං (mahatiṃ) or මහතියං (mahatiyaṃ) | මහතියො (mahatiyo) or මහතී (mahatī) |
| Instrumental (third) | මහතියා (mahatiyā) | මහතීහි (mahatīhi) or මහතීභි (mahatībhi) |
| Dative (fourth) | මහතියා (mahatiyā) | මහතීනං (mahatīnaṃ) |
| Ablative (fifth) | මහතියා (mahatiyā) | මහතීහි (mahatīhi) or මහතීභි (mahatībhi) |
| Genitive (sixth) | මහතියා (mahatiyā) | මහතීනං (mahatīnaṃ) |
| Locative (seventh) | මහතියා (mahatiyā) or මහතියං (mahatiyaṃ) | මහතීසු (mahatīsu) |
| Vocative (calling) | මහති (mahati) | මහතියො (mahatiyo) or මහතී (mahatī) |
Declension table of "මහන‍්තී" (feminine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | මහන‍්තී (mahantī) | මහන‍්තියො (mahantiyo) or මහන‍්තී (mahantī) |
| Accusative (second) | මහන‍්තිං (mahantiṃ) or මහන‍්තියං (mahantiyaṃ) | මහන‍්තියො (mahantiyo) or මහන‍්තී (mahantī) |
| Instrumental (third) | මහන‍්තියා (mahantiyā) | මහන‍්තීහි (mahantīhi) or මහන‍්තීභි (mahantībhi) |
| Dative (fourth) | මහන‍්තියා (mahantiyā) | මහන‍්තීනං (mahantīnaṃ) |
| Ablative (fifth) | මහන‍්තියා (mahantiyā) | මහන‍්තීහි (mahantīhi) or මහන‍්තීභි (mahantībhi) |
| Genitive (sixth) | මහන‍්තියා (mahantiyā) | මහන‍්තීනං (mahantīnaṃ) |
| Locative (seventh) | මහන‍්තියා (mahantiyā) or මහන‍්තියං (mahantiyaṃ) | මහන‍්තීසු (mahantīsu) |
| Vocative (calling) | මහන‍්ති (mahanti) | මහන‍්තියො (mahantiyo) or මහන‍්තී (mahantī) |
Declension table of "මහන‍්ත්" (neuter)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | මහං (mahaṃ) or මහන‍්තං (mahantaṃ) | මහන‍්ති (mahanti) or මහන‍්තානි (mahantāni) |
| Accusative (second) | මහං (mahaṃ) or මහන‍්තං (mahantaṃ) | මහන‍්ති (mahanti) or මහන‍්තානි (mahantāni) |
| Instrumental (third) | මහතා (mahatā) or මහන‍්තෙන (mahantena) | මහන‍්තෙහි (mahantehi) or මහන‍්තෙභි (mahantebhi) |
| Dative (fourth) | මහතො (mahato) or මහන‍්තස‍්ස (mahantassa) | මහතං (mahataṃ) or මහන‍්තානං (mahantānaṃ) |
| Ablative (fifth) | මහතා (mahatā) or මහන‍්තස‍්මා (mahantasmā) or මහන‍්තම‍්හා (mahantamhā) or මහන‍්තා (mahantā) | මහන‍්තෙහි (mahantehi) or මහන‍්තෙභි (mahantebhi) |
| Genitive (sixth) | මහතො (mahato) or මහන‍්තස‍්ස (mahantassa) | මහතං (mahataṃ) or මහන‍්තානං (mahantānaṃ) |
| Locative (seventh) | මහති (mahati) or මහන‍්තස‍්මිං (mahantasmiṃ) or මහන‍්තම‍්හි (mahantamhi) or මහන‍්තෙ (mahante) | මහන‍්තෙසු (mahantesu) |
| Vocative (calling) | මහං (mahaṃ) or මහන‍්ත (mahanta) or මහා (mahā) or මහ (maha) | මහන‍්ති (mahanti) or මහන‍්තානි (mahantāni) |