drzewo

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: drzewò, drżewo, and drzêwô

Old Polish[edit]

Etymology[edit]

Inherited from Proto-Slavic *dȇrvo. First attested in the 14th century.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): (10th–15th CE) /dr̝ɛvɔ/
  • IPA(key): (15th CE) /dr̝ɛvɔ/

Noun[edit]

drzewo n (related adjective drzewowy)

  1. tree (large woody plant)
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Latin-Polish-German Florian Psalter]‎[2], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 1, 3:
      A bødze iaco drzewo (et erit tamquam lignum), iesz szczepono iest podlug czekøcych wod
      [A będzie jako drzewo (et erit tamquam lignum), jeż szczepiono jest podług ciekących wod]
    • 1915 [End of the 15th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543[3], page 536:
      Wkazal... swyanthemu Pawlowy... Mychal archangyol ognyewe drzewo, a na thym drzewye grzeschne zwyeschano
      [Ukazał... Świętemu Pawłowi... Michał archanjoł ogniewe drzewo, a na tym drzewie grzeszne zwieszano]
  2. tree; wood, timber; chopped tree (tree as a material)
    • 1930 [Fifteenth century], “Num”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[4], 35, 18:
      Iestli drzewem kto vrazon søøcz vmarlbi (si ligno percussus interierit), nad krwyø wrogv pomsczono bødze
      [Jestli drzewem kto urażon sąc umarłby (si ligno percussus interierit), nad krwią wrogu pomszczono będzie]
    • 111v, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 1442:
      Forpedium vlg. kopito sz drzewa
      [Forpedium vlg. kopito sz drzewa]
    • 52v, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page c. 1500:
      Fissile lignum sczepne drzevo
      [Fissile lignum sczepne drzewo]
    • 1887, 1889 [1399], Józef Lekszycki, editor, Die ältesten großpolnischen Grodbücher, volume I, number 3092:
      Iaco Comendor ne poslal swego luda po Janowo drzewo
      [Jako komendor nie posłał swego luda po Janowo drzewo]
    1. beam (large piece of timber or iron)
      • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[5], 6, 14:
        Vczyn sobye korab z drzewa heblowanego (fac tibi arcam de lignis laevigatis)
        [Uczyń sobie korab z drzewa heblowanego (fac tibi arcam de lignis laevigatis)]
  3. spear; spear shaft
    • 1930 [Fifteenth century], “I Par”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[6], 20, 5:
      Gyni takesz boy stal syø przecyw Fylysteom, w nyemsze zabyl od boga dani sin Saltus bethleemski brata Golyata getheyskego, w gegosz kopyiv drzewo bilo iako nawoy tkaczow (cuius hastae lignum erat quasi liciatorium texentium)
      [Jiny takież boj stał się przeciw Filisteom, w niemże zabił *Odbogadany, syn Saltus betleemski, brata Golijata jetejskiego, w jegoż kopiju drzewo było jako nawoj tkaczow (cuius hastae lignum erat quasi liciatorium texentium)]
  4. corruption of drzewiej
    • 1930 [Fifteenth century], “Gen”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)[7], 13, 10:
      Potem wznyosl Loth oczy y uszrzal wszitkyey zemye wloszcz, gesto szø wszitka rozlazla y wszitek Yordan drzewo, gez bil pan bog przewroczyl Sodoma y Gomora yako ray boszy (Lot... vidit omnem circa regionem Jordanis, quae universa irrigabatur antequam subverteret dominus Sodomam et Gomorrham, sicut paradisus domini, Biblia ołomuniecka: drziewe neż byl hospodyn podwratil Sodomu)
      [Potem wzniosł Lot oczy i uźrzał wszytkę ziemię u włośc[i], jeż to się wszytka rozlazła [i wszytek Jordan], drzewo nież był Pan Bog przewrocił Sodomę i Gomorę, jako raj boży (Lot... vidit omnem circa regionem Jordanis, quae universa irrigabatur antequam subverteret Dominus Sodomam et Gomorrham, sicut paradisus domini, Biblia ołomuniecka: drziewe neż byl hospodyn podwratil Sodomu)]

Derived terms[edit]

adjectives
nouns

Related terms[edit]

nouns

Descendants[edit]

  • Masurian: drżewo
  • Polish: drzewo
  • Silesian: drzewo

References[edit]

Polish[edit]

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl
drzewo

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish drzewo.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈdʐɛ.vɔ/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈdʐɛ.vɔ/, /ˈdr̝ɛ.vɔ/
  • (file)
  • (file)
  • (file)
  • Rhymes: -ɛvɔ
  • Syllabification: drze‧wo

Noun[edit]

drzewo n (diminutive drzewko, related adjective drzewny)

  1. (countable) tree (large woody plant)
    1. (Middle Polish) bush
      Synonym: krzew
    2. (Middle Polish) tree stump
      Synonym: pień
  2. (uncountable) tree; timber (wood as a material from a chopped tree)
    Synonym: drewno
    1. (Middle Polish) wooden boat
      Hypernym: łódź
    2. (Middle Polish) wooden pagan idol
      Hypernym: bożek
    3. (Middle Polish) worthless or undurable object, especially wooden
      Near-synonyms: see Thesaurus:badziewie
    4. (Middle Polish) splinter (broken off piece of wood)
      Synonym: drzazga
    5. (Middle Polish) wooden board for writing
      Hypernym: tablica
  3. (countable, sciences) tree (representation of objects in a hierarchy)
  4. (uncountable, music) wood (woodwind instruments collectively)
  5. (countable, obsolete) spear
    Synonym: włócznia
  6. (obsolete, uncountable) wood (substance making up the central part of the trunk and branches of a tree)
    Synonym: drewno
  7. (countable, obsolete) idiot; fool
    Synonyms: see Thesaurus:głupiec
  8. (countable, obsolete, chemistry) tree (mass of crystals, aggregated in arborescent forms, obtained by precipitation of a metal from solution)
  9. (Middle Polish) beam of a cross
    1. (Middle Polish) cross on which Jesus Christ died
  10. (Middle Polish, medicine) medicine from a tree of the species Guaiacum

Declension[edit]

Derived terms[edit]

adjectives
proverbs
nouns
verbs

Related terms[edit]

adjectives
adverbs
nouns

Trivia[edit]

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), drzewo is one of the most used words in Polish, appearing 18 times in scientific texts, 4 times in news, 5 times in essays, 44 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 91 times, making it the 696th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References[edit]

  1. ^ Ida Kurcz (1990) “drzewo”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language]‎[1] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 94

Further reading[edit]

  • drzewo in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • drzewo in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “drzewo”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • DRZEWO”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 14.03.2019
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “drzewo”, in Słownik języka polskiego[8]
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “drzewo”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861[9]
  • J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “drzewo”, in Słownik języka polskiego[10] (in Polish), volume 1, Warsaw, page 572

Silesian[edit]

Silesian Wikipedia has an article on:
Wikipedia szl

Etymology[edit]

Inherited from Old Polish drzewo.

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈdʐɛvɔ/
  • Rhymes: -ɛvɔ
  • Syllabification: drze‧wo

Noun[edit]

drzewo n (diminutive drzewko)

  1. wood; timber (material from cut trees)
  2. wood (substance making up the central part of the trunk and branches of a tree)
  3. tree (large woody plant)
    Synonym: strōm

Declension[edit]

Derived terms[edit]

adjectives

Further reading[edit]