fictus

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Latin[edit]

Etymology 1[edit]

Perfect passive participle of fingō (dissemble, deceive); from Proto-Italic *fiktos, from earlier *θiktos, from Proto-Indo-European *dʰiǵʰ-tós.

Pronunciation[edit]

Participle[edit]

fictus (feminine ficta, neuter fictum); first/second-declension participle

  1. feigned, fictitious, false, counterfeit, having been feigned.
Declension[edit]

First/second-declension adjective.

Number Singular Plural
Case / Gender Masculine Feminine Neuter Masculine Feminine Neuter
Nominative fictus ficta fictum fictī fictae ficta
Genitive fictī fictae fictī fictōrum fictārum fictōrum
Dative fictō fictō fictīs
Accusative fictum fictam fictum fictōs fictās ficta
Ablative fictō fictā fictō fictīs
Vocative ficte ficta fictum fictī fictae ficta
Derived terms[edit]
Descendants[edit]

Etymology 2[edit]

Alternative form of fīxus, perfect passive participle of fīgō.

Pronunciation[edit]

Participle[edit]

fīctus (feminine fīcta, neuter fīctum); first/second-declension participle

  1. Alternative form of fīxus
    • 116 BCE – 27 BCE, Marcus Terentius Varro, De re rustica 3.7.4.7:
      Sub ordines singulos tabulae fictae ut sint bipalmes, quo utantur vestibulo ac prodeant.
    • c. 99 BCE – 55 BCE, Lucretius, De Rerum Natura 3.4, (interpreted by Konstan 1988 as a pun or dual meaning alluding to the sense "false" or "fictive" of fictus, the participle of fingo[1]):
      E tenebris tantis tam clarum extollere lumen
      qui primus potuisti inlustrans commoda vitae,
      te sequor, o Graiae gentis decus, inque tuis nunc
      ficta pedum pono pressis vestigia signis,
      non ita certandi cupidus quam propter amorem
      quod te imitari aveo; quid enim contendat hirundo
      cycnis, aut quid nam tremulis facere artubus haedi
      consimile in cursu possint et fortis equi vis?
    • 70 CE , (engraved Roman military diploma):[2]
      Recognitu(m) ex tabula aenea, quae ficta est Romae in Capitolio ante emeritorum antearam gentis Iuliae intri(n)secus podium lateris dexteriori(s) contra signum Liberi{s} patris, tabula II.
    • c. 4th century, Diomedes Grammaticus, Ars grammatica 1.377, (mentioned in grammatical discussion that cites alleged earlier uses; this passage may be based on Pliny the Elder's work Dubii sermonis):[3]
      ‘figor’ ambigue declinatur apud ueteres tempore perfecto. reperimus enim ‘fictus’ et ‘fixus’: Scaurus De vita sua ‘sagittis–inquit–confictus’, Varro ad Ciceronem tertio ‘fixum’, et Cicero Academicorum tertio ***‘malcho in opera adfixa’, et Vergilius ‘si mihi non animo fixum’.
Declension[edit]

First/second-declension adjective.

Number Singular Plural
Case / Gender Masculine Feminine Neuter Masculine Feminine Neuter
Nominative fīctus fīcta fīctum fīctī fīctae fīcta
Genitive fīctī fīctae fīctī fīctōrum fīctārum fīctōrum
Dative fīctō fīctō fīctīs
Accusative fīctum fīctam fīctum fīctōs fīctās fīcta
Ablative fīctō fīctā fīctō fīctīs
Vocative fīcte fīcta fīctum fīctī fīctae fīcta
Descendants[edit]

References[edit]

  1. ^ Konstan, David (1988) “Lucretius on Poetry: III.1-13”, in Colby Library Quarterly[1], volume 24, number 2, pages 65-70
  2. ^ Sharankov, Nicolay (2006) “A Military Diploma of 7 March 70 AD for Legio II Adiutrix”, in Archaeologia Bulgarica[2], volume 10, number 2, pages 37-46
  3. ^ Garcea, Alessandro (2019) “Diomedes as a Source for Pliny’s Dubio Sermo: Some Editorial Problems”, in Rationes Rerum–Rivista di filologia e storia[3], volume 14, pages 53-71

Further reading[edit]

  • fictus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • fictus”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
  • fictus in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
  • fictus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.
  • Carl Meißner, Henry William Auden (1894) Latin Phrase-Book[4], London: Macmillan and Co.
    • creatures of the imagination: res cogitatione fictae or depictae
    • (ambiguous) a feigned expression: vultus ficti simulatique