impactus

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Latin[edit]

Pronunciation[edit]

Etymology 1[edit]

From impingō (I strike against) +‎ -tus (abstract noun suffix).

Noun[edit]

impāctus m (genitive impāctūs); fourth declension (New Latin)

  1. illision, collision, hit
    • 1752, Karl Scherffer, Institutionum physicae pars prima seu physical generalis, conscripta in usum suorum d.d. auditorum 213:
      Triplicis generis corpora discernere oportet, nempe perfectē dūra, quae nūllō impāctū figūram mūtant; perfectē elastica, quae ictū figūram mūtant, attamen eandem statim iterum assūmunt, velut sponte; perfectē mollia, quae figūram ictū mūtant, sed nōn amplius resūmunt ex propriā aliquā vī.[1]
    • 1761, Andreas Jaszlinszky, Institutiones physicae: pars prima seu physica generalis in usum discipulorum concinnata 202:
      Lapidēs et quaedam rigida metalla impāctū vehementī alicujus corporis dūrī in partēs dissiliunt, vitrum in illās ad levem quoque contāctum diffringitur.[2]
  2. impact, effect
Declension[edit]

Fourth-declension noun.

Case Singular Plural
Nominative impāctus impāctūs
Genitive impāctūs impāctuum
Dative impāctuī impāctibus
Accusative impāctum impāctūs
Ablative impāctū impāctibus
Vocative impāctus impāctūs
Descendants[edit]
  • Catalan: impacte
  • English: impact
  • French: impact
  • Galician: impacto
  • German: Impakt
  • Italian: impatto
  • Portuguese: impacto
  • Sicilian: mpattu
  • Spanish: impacto

References[edit]

R. E. Latham, D. R. Howlett, & R. K. Ashdowne, editors (1975–2013), “impactus”, in Dictionary of Medieval Latin from British Sources[3], London: Oxford University Press for the British Academy, →ISBN, →OCLC

Etymology 2[edit]

Perfect passive participle of impingō.

Participle[edit]

impāctus (feminine impācta, neuter impāctum); first/second-declension participle

  1. having been thrust
  2. having been forced, pressed upon
  3. having been pushed, dashed against
Declension[edit]

First/second-declension adjective.

Number Singular Plural
Case / Gender Masculine Feminine Neuter Masculine Feminine Neuter
Nominative impāctus impācta impāctum impāctī impāctae impācta
Genitive impāctī impāctae impāctī impāctōrum impāctārum impāctōrum
Dative impāctō impāctō impāctīs
Accusative impāctum impāctam impāctum impāctōs impāctās impācta
Ablative impāctō impāctā impāctō impāctīs
Vocative impācte impācta impāctum impāctī impāctae impācta

References[edit]

  • impactus”, in Charlton T. Lewis and Charles Short (1879) A Latin Dictionary, Oxford: Clarendon Press
  • impactus”, in Charlton T. Lewis (1891) An Elementary Latin Dictionary, New York: Harper & Brothers
  • impactus in Gaffiot, Félix (1934) Dictionnaire illustré latin-français, Hachette.