kıskanmak
Jump to navigation
Jump to search
Turkish[edit]
Etymology[edit]
From Ottoman Turkish قیصقانمق (kıskanmak), قزقانمق (kızkanmak, “to be jealous or envious”), derived from Proto-Turkic *Kɨŕ (“expensive, miserly”).[1] Compare Karakhanid [script needed] (kız, “rare, expensive”).
Cognate with Old Turkic [script needed] (kızɣan-, “to grudge, be unwilling to give”), Azerbaijani qısqanmaq (“to be jealous”), Chuvash хӗрхенме (hĕrh̬enme, “to grudge, begrudge”), Kyrgyz кызгануу (kızganuu, “to be jealous”), Uzbek qizgʻanmoq (“to be jealous”).
Pronunciation[edit]
Audio (file)
Verb[edit]
kıskanmak (third-person singular simple present kıskanır)
- (transitive) to be jealous of something or someone, envy
- Oğlum kardeşini kıskanıyor. ― My son is jealous of his brother/sister.
- (transitive) to grudge, begrudge
Conjugation[edit]
Conjugation of kıskanmak (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
| Positive declarative | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| infinitive | kıskanmak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | kıskanan | ||||||
| perfective | kıskanmış | |||||||
| prospective | kıskanacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | kıskandığım | kıskandığın | kıskandığı | kıskandığımız | kıskandığınız | kıskandıkları | |
| prospective | kıskanacağım | kıskanacağın | kıskanacağı | kıskanacağımız | kıskanacağınız | kıskanacakları | ||
| verbal noun | kıskanma | |||||||
| way of doing | kıskanış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | kıskanırım | kıskanırsın | kıskanır | kıskanırız | kıskanırsınız | kıskanırlar |
| imperfective | kıskanıyorum | kıskanıyorsun | kıskanıyor | kıskanıyoruz | kıskanıyorsunuz | kıskanıyorlar | ||
| past | perfective | kıskandım | kıskandın | kıskandı | kıskandık | kıskandınız | kıskandılar | |
| imperfective | kıskanıyordum | kıskanıyordun | kıskanıyordu | kıskanıyorduk | kıskanıyordunuz | kıskanıyorlardı (or kıskanıyordular) | ||
| future | kıskanacağım | kıskanacaksın | kıskanacak | kıskanacağız | kıskanacaksınız | kıskanacaklar | ||
| inferential | perfective | kıskanmışım | kıskanmışsın | kıskanmış | kıskanmışız | kıskanmışsınız | kıskanmışlar | |
| aorist | kıskanırmışım | kıskanırmışsın | kıskanırmış | kıskanırmışız | kıskanırmışsınız | kıskanırlarmış (or kıskanırmışlar) | ||
| imperfective | kıskanıyormuşum | kıskanıyormuşsun | kıskanıyormuş | kıskanıyormuşuz | kıskanıyormuşsunuz | kıskanıyorlarmış | ||
| conditional | simple | kıskansam | kıskansan | kıskansa | kıskansak | kıskansanız | kıskansalar | |
| perfective | kıskansaydım | kıskansaydın | kıskansaydı | kıskansaydık | kıskansaydınız | kıskansaydılar | ||
| optative | kıskanayım | kıskanasın | kıskana | kıskanalım | kıskanasınız | kıskanalar | ||
| progressive | kıskanmaktayım | kıskanmaktasın | kıskanmakta | kıskanmaktayız | kıskanmaktasınız | kıskanmaktalar | ||
| necessitative | kıskanmalıyım | kıskanmalısın | kıskanmalı | kıskanmalıyız | kıskanmalısınız | kıskanmalılar | ||
| imperative | kıskan | kıskansın | kıskanın | kıskansınlar | ||||
| Positive interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | kıskanır mıyım? | kıskanır mısın? | kıskanır mı? | kıskanır mıyız? | kıskanır mısınız? | kıskanırlar mı? |
| imperfective | kıskanıyor muyum? | kıskanıyor musun? | kıskanıyor mu? | kıskanıyor muyuz? | kıskanıyor musunuz? | kıskanıyorlar mı? | ||
| past | perfective | kıskandım mı? | kıskandın mı? | kıskandı mı? | kıskandık mı? | kıskandınız mı? | kıskandılar mı? | |
| imperfective | kıskanıyor muydum? | kıskanıyor muydun? | kıskanıyor muydu? | kıskanıyor muyduk? | kıskanıyor muydunuz? | kıskanıyorlar mıydı? | ||
| future | kıskanacak mıyım? | kıskanacak mısın? | kıskanacak mı? | kıskanacak mıyız? | kıskanacak mısınız? | kıskanacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | kıskanmış mıyım? | kıskanmış mısın? | kıskanmış mı? | kıskanmış mıyız? | kıskanmış mısınız? | kıskanmışlar mı? | |
| aorist | kıskanır mıymışım? | kıskanır mıymışsın? | kıskanır mıymış? | kıskanır mıymışız? | kıskanır mıymışsınız? | kıskanırlar mıymış? | ||
| imperfective | kıskanıyor muymuşum? | kıskanıyor muymuşsun? | kıskanıyor muymuş? | kıskanıyor muymuşuz? | kıskanıyor muymuşsunuz? | kıskanıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | kıskansam mı? | kıskansan mı? | kıskansa mı? | kıskansak mı? | kıskansanız mı? | kıskansalar mı? | |
| perfective | kıskansa mıydım? | kıskansa mıydın? | kıskansa mıydı? | kıskansa mıydık? | kıskansa mıydınız? | kıskansalar mıydı? | ||
| progressive | kıskanmakta mıyım? | kıskanmakta mısın? | kıskanmakta mı? | kıskanmakta mıyız? | kıskanmakta mısınız? | kıskanmaktalar mı? | ||
| necessitative | kıskanmalı mıyım? | kıskanmalı mısın? | kıskanmalı mı? | kıskanmalı mıyız? | kıskanmalı mısınız? | kıskanmalılar mı? | ||
| Negative declarative | ||||||||
| infinitive | kıskanmamak | |||||||
| impersonal participle | imperfective | kıskanmayan | ||||||
| perfective | kıskanmamış | |||||||
| prospective | kıskanmayacak | |||||||
| personal participle | non-prospective | kıskanmadığım | kıskanmadığın | kıskanmadığı | kıskanmadığımız | kıskanmadığınız | kıskanmadıkları | |
| prospective | kıskanmayacağım | kıskanmayacağın | kıskanmayacağı | kıskanmayacağımız | kıskanmayacağınız | kıskanmayacakları | ||
| verbal noun | kıskanmama | |||||||
| way of doing | kıskanmayış | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | kıskanmam | kıskanmazsın | kıskanmaz | kıskanmayız | kıskanmazsınız | kıskanmazlar |
| imperfective | kıskanmıyorum | kıskanmıyorsun | kıskanmıyor | kıskanmıyoruz | kıskanmıyorsunuz | kıskanmıyorlar | ||
| past | perfective | kıskanmadım | kıskanmadın | kıskanmadı | kıskanmadık | kıskanmadınız | kıskanmadılar | |
| imperfective | kıskanmıyordum | kıskanmıyordun | kıskanmıyordu | kıskanmıyorduk | kıskanmıyordunuz | kıskanmıyorlardı | ||
| future | kıskanmayacağım | kıskanmayacaksın | kıskanmayacak | kıskanmayacağız | kıskanmayacaksınız | kıskanmayacaklar | ||
| inferential | perfective | kıskanmamışım | kıskanmamışsın | kıskanmamış | kıskanmamışız | kıskanmamışsınız | kıskanmamışlar | |
| aorist | kıskanmazmışım | kıskanmazmışsın | kıskanmazmış | kıskanmazmışız | kıskanmazmışsınız | kıskanmazlarmış | ||
| imperfective | kıskanmıyormuşum | kıskanmıyormuşsun | kıskanmıyormuş | kıskanmıyormuşuz | kıskanmıyormuşsunuz | kıskanmıyorlarmış | ||
| conditional | simple | kıskanmasam | kıskanmasan | kıskanmasa | kıskanmasak | kıskanmasanız | kıskanmasalar | |
| perfective | kıskanmasaydım | kıskanmasaydın | kıskanmasaydı | kıskanmasaydık | kıskanmasaydınız | kıskanmasaydılar | ||
| optative | kıskanmayayım | kıskanmayasın | kıskanmaya | kıskanmayalım | kıskanmayasınız | kıskanmayalar | ||
| progressive | kıskanmamaktayım | kıskanmamaktasın | kıskanmamakta | kıskanmamaktayız | kıskanmamaktasınız | kıskanmamaktalar | ||
| necessitative | kıskanmamalıyım | kıskanmamalısın | kıskanmamalı | kıskanmamalıyız | kıskanmamalısınız | kıskanmamalılar | ||
| imperative | kıskanma | kıskanmasın | kıskanmayın | kıskanmasınlar | ||||
| Negative interrogative | ||||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
| indicative | present | aorist | kıskanmaz mıyım? | kıskanmaz mısın? | kıskanmaz mı? | kıskanmaz mıyız? | kıskanmaz mısınız? | kıskanmazlar mı? |
| imperfective | kıskanmıyor muyum? | kıskanmıyor musun? | kıskanmıyor mu? | kıskanmıyor muyuz? | kıskanmıyor musunuz? | kıskanmıyorlar mı? | ||
| past | perfective | kıskanmadım mı? | kıskanmadın mı? | kıskanmadı mı? | kıskanmadık mı? | kıskanmadınız mı? | kıskanmadılar mı? | |
| imperfective | kıskanmıyor muydum? | kıskanmıyor muydun? | kıskanmıyor muydu? | kıskanmıyor muyduk? | kıskanmıyor muydunuz? | kıskanmıyorlar mıydı? | ||
| future | kıskanmayacak mıyım? | kıskanmayacak mısın? | kıskanmayacak mı? | kıskanmayacak mıyız? | kıskanmayacak mısınız? | kıskanmayacaklar mı? | ||
| inferential | perfective | kıskanmamış mıyım? | kıskanmamış mısın? | kıskanmamış mı? | kıskanmamış mıyız? | kıskanmamış mısınız? | kıskanmamışlar mı? | |
| aorist | kıskanmaz mıymışım? | kıskanmaz mıymışsın? | kıskanmaz mıymış? | kıskanmaz mıymışız? | kıskanmaz mıymışsınız? | kıskanmazlar mıymış? | ||
| imperfective | kıskanmıyor muymuşum? | kıskanmıyor muymuşsun? | kıskanmıyor muymuş? | kıskanmıyor muymuşuz? | kıskanmıyor muymuşsunuz? | kıskanmıyorlar mıymış? | ||
| conditional | simple | kıskanmasam mı? | kıskanmasan mı? | kıskanmasa mı? | kıskanmasak mı? | kıskanmasanız mı? | kıskanmasalar mı? | |
| perfective | kıskanmasa mıydım? | kıskanmasa mıydın? | kıskanmasa mıydı? | kıskanmasa mıydık? | kıskanmasa mıydınız? | kıskanmasalar mıydı? | ||
| progressive | kıskanmamakta mıyım? | kıskanmamakta mısın? | kıskanmamakta mı? | kıskanmamakta mıyız? | kıskanmamakta mısınız? | kıskanmamaktalar mı? | ||
| necessitative | kıskanmamalı mıyım? | kıskanmamalı mısın? | kıskanmamalı mı? | kıskanmamalı mıyız? | kıskanmamalı mısınız? | kıskanmamalılar mı? | ||
Synonyms[edit]
Derived terms[edit]
References[edit]
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*Kɨŕ”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill