lë

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search
See also: Appendix:Variations of "le"

Albanian[edit]

Alternative forms[edit]

Etymology[edit]

From *lan, from Proto-Albanian *ladna, from Proto-Indo-European *lh̥₁d-ne/o-, from *leh₁d- (“to be tired”); cf. (Germanic) Gothic 𐌻𐌴𐍄𐌰𐌽 (lētan, “to let”) (English let (“id”)) and (Baltic) Latvian laist (“to let”), ļaut (“id”), Lithuanian leisti (“id”).[1][2]

Pronunciation[edit]

Verb[edit]

lë (aorist lashë, participle lënë)

  1. (active voice, transitive) to leave, to leave behind
  2. (active voice, transitive) to let be
  3. (active voice, transitive) to decide, put; release
    Synonyms: vendos, vë, lëshoj
  4. (active voice, transitive, figurative) to lose (e.g. money, a game); to have something removed (from one's body)
    Synonym: humb
  5. (active voice, transitive) to set/put aside; to pass on/save (something) for later (or for someone else)
    Synonyms: ruaj, jap
  6. (active voice, transitive, figurative) to entrust, intrust; assign; give (someone a task, job, order, advice); to blame someone
    Synonyms: besoj, ngarkoj, jap, fajtoj
  7. (active voice, transitive, figurative) to make or cause something; to mark (impression)
    Synonyms: bëj, shkaktoj
  8. (active voice, transitive, figurative) to allow, don't hinder; to give/create someone an opportunity; to vacate (a place or land)
    Synonyms: jap, lejoj, liroj, dyshoj, krijoj
  9. (active voice, transitive, colloquial) to keep (it as it is)
    Antonyms: heq, përfshij
  10. (active voice, transitive, colloquial) to postpone, delay (learning, study, work, meeting, appointment, task, decision, etc.)
    Synonym: shtyj
  11. (active voice, transitive) to finish, quit (school, study, job, meeting, game; friendship, realtionship - or quit smoking, alcohol etc.)
    Synonyms: braktis, largohem, kryej
  12. (active voice, transitive, colloquial) to leave someone; to separate from/break up with someone
    Synonym: ndahem
  13. (active voice, transitive, figurative, 3rd pers.)
    → + short pronoun më (“me”):
    (it/they) take(s) over (one's physical or mental ability/strength/function)
  14. (active voice, transitive) to don't change/touch/disturb something/someone (leave in its previous state/condition)
  15. (active voice, transitive, figurative)
    → often with + pa (“without”): I harm, annoy, destroy, leave in misery (someone) (by taking something away or not giving; sleeptime, food, clothes, money, etc.)
  16. (active voice, (verb), →, jussive, (particle)) let
    Synonym: le

Conjugation[edit]

Standard Albanian conjugation of lë (active voice)

  • Show compound tenses:  

participle lënë
gerund duke lënë
infinitive për të lënë
singular plural
1st pers. 2nd pers. 3rd pers. 1st pers. 2nd pers. 3rd pers.
indicative present lë lë lë lëmë lëni lënë
imperfect lija lije linte linim linit linin
aorist lashë le la lamë latë lanë
perfect kam lënë ke lënë ka lënë kemi lënë keni lënë kanë lënë
past perfect kisha lënë kishe lënë kishte lënë kishim lënë kishit lënë kishin lënë
aorist II pata lënë pate lënë pati lënë patëm lënë patët lënë patën lënë
future1 do të lë do të lesh do të lërë do të lëmë do të lëni do të lënë
future perfect2 do të kem lënë do të kesh lënë do të ketë lënë do të kemi lënë do të keni lënë do të kenë lënë
subjunctive present të lë të lesh të lërë të lëmë të lëni të lënë
imperfect të lija të lije të linte të linim të linit të linin
perfect të kem lënë të kesh lënë të ketë lënë të kemi lënë të keni lënë të kenë lënë
past perfect të kisha lënë të kishe lënë të kishte lënë të kishim lënë të kishit lënë të kishin lënë
conditional1, 2 imperfect do të lija do të lije do të linte do të linim do të linit do të linin
past perfect do të kisha lënë do të kishe lënë do të kishte lënë do të kishim lënë do të kishit lënë do të kishin lënë
optative present lënça lënç lëntë lënçim lënçit lënçin
perfect paça lënë paç lënë pastë lënë paçim lënë paçit lënë paçin lënë
admirative present lënkam lënke lënka lënkemi lënkeni lënkan
imperfect lënkësha lënkëshe lënkësh lënkëshim lënkëshit lënkëshin
perfect paskam lënë paske lënë paska lënë paskemi lënë paskeni lënë paskan lënë
past perfect paskësha lënë paskëshe lënë paskësh lënë paskëshim lënë paskëshit lënë paskëshin lënë
imperative present — lër — — lini —
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect
Standard Albanian conjugation of lë (mediopassive conjugation)

  • Show compound tenses:  

participle lënë
gerund duke u lënë
infinitive për t'u lënë
singular plural
1st pers. 2nd pers. 3rd pers. 1st pers. 2nd pers. 3rd pers.
indicative present lihem lihesh lihet lihemi liheni lihen
imperfect lihesha liheshe lihej (lihesh) liheshim liheshit liheshin
aorist u lashë u le u la u lamë u latë u lanë
perfect jam lënë je lënë është lënë jemi lënë jeni lënë janë lënë
past perfect isha lënë ishe lënë ishte lënë ishim lënë ishit lënë ishin lënë
aorist II qeshë lënë qe lënë qe lënë qemë lënë qetë lënë qenë lënë
future1 do të lihem do të lihesh do të lihet do të lihemi do të liheni do të lihen
future perfect2 do të jem lënë do të jesh lënë do të jetë lënë do të jemi lënë do të jeni lënë do të jenë lënë
subjunctive present të lihem të lihesh të lihet të lihemi të liheni të lihen
imperfect të lihesha të liheshe të lihej (lihesh) të liheshim të liheshit të liheshin
perfect të jem lënë të jesh lënë të jetë lënë të jemi lënë të jeni lënë të jenë lënë
past perfect të isha lënë të ishe lënë të ishte lënë të ishim lënë të ishit lënë të ishin lënë
conditional1, 2 imperfect do të lihesha do të liheshe do të lihej (lihesh) do të liheshim do të liheshit do të liheshin
past perfect do të isha lënë do të ishe lënë do të ishte lënë do të ishim lënë do të ishit lënë do të ishin lënë
optative present u lënça u lënç u lëntë u lënçim u lënçi u lënçin
perfect qofsha lënë qofsh lënë qoftë lënë qofshim lënë qofshit lënë qofshin lënë
admirative present u lënkam u lënke u lënka u lënkemi u lënkeni u lënkan
imperfect u lënkësha u lënkëshe u lënkësh (lënkej) u lënkëshim u lënkëshit u lënkëshin
perfect qenkam lënë qenke lënë qenka lënë qenkemi lënë qenkeni lënë qenkan lënë
past perfect qenkësha lënë qenkëshe lënë qenkësh lënë qenkëshim lënë qenkëshit lënë qenkëshin lënë
imperative present — lihu — — lihuni (u lini) —
1) indicative future identical with conditional present 2) indicative future perfect identical with conditional perfect

Related terms[edit]

References[edit]

  1. ^ Meyer, G. (1891) “lë”, in Etymologisches Wörterbuch der albanesischen Sprache [Etymological Dictionary of the Albanian Language] (in German), Strasbourg: Karl J. Trübner, →DOI, page 242
  2. ^ Orel, Vladimir E. (1998) “lë”, in Albanian Etymological Dictionary, Leiden, Boston, Köln: Brill, →ISBN, page 220

Further reading[edit]

  • Oda Buchholz, Wilfried Fiedler, Gerda Uhlisch (2000) Langenscheidt Handwörterbuch Albanisch, Langenscheidt Verlag, →ISBN, pages 277-278 (lë verb type 42 tr)
  • [1] active verb lë (engl. to let (go), leave (behind/be); etc.) • Fjalor Shqip (Albanian Dictionary)
  • [2] active verb lë (engl. to let (go), leave (behind/be); etc.) • Fjalë - Fjalor Shqip (Words - Albanian Dictionary)
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=lë&oldid=77823883"