txapeldun

Basque

FWOTD – 5 October 2021

Etymology

From txapel (“beret”) +‎ -dun (“haver”). The "champion" sense stems from the fact that in the Basque Country, berets are traditionally awarded as prizes.

Pronunciation

• IPA^(key): /t͡ʃapeldun/ [t͡ʃa.pel̪.d̪ũn]
• Rhymes: -eldun
• Hyphenation: txa‧pel‧dun

Noun

txapeldun anim

1. champion, winner
   • 2004 August 10, J. Etxeberria, “Harribitxi kutunena”, in Berria:

     Han gordetzen zituzten txapeldunei ematen zizkieten olibondo koroak.

     There, they stored the olive wreaths given to the champions.

2. beret wearer

Declension

Declension of txapeldun (animate, ending in consonant)

	indefinite	singular	plural
absolutive	txapeldun	txapelduna	txapeldunak
ergative	txapeldunek	txapeldunak	txapeldunek
dative	txapelduni	txapeldunari	txapeldunei
genitive	txapeldunen	txapeldunaren	txapeldunen
comitative	txapeldunekin	txapeldunarekin	txapeldunekin
causative	txapeldunengatik	txapeldunarengatik	txapeldunengatik
benefactive	txapeldunentzat	txapeldunarentzat	txapeldunentzat
instrumental	txapeldunez	txapeldunaz	txapeldunez
inessive	txapeldunengan	txapeldunarengan	txapeldunengan
locative	—	—	—
allative	txapeldunengana	txapeldunarengana	txapeldunengana
terminative	txapeldunenganaino	txapeldunarenganaino	txapeldunenganaino
directive	txapeldunenganantz	txapeldunarenganantz	txapeldunenganantz
destinative	txapeldunenganako	txapeldunarenganako	txapeldunenganako
ablative	txapeldunengandik	txapeldunarengandik	txapeldunengandik
partitive	txapeldunik	—	—
prolative	txapelduntzat	—	—

Derived terms

• txapeldungai (“title contender”)
• txapeldunorde (“runner-up”)

 

Further reading

• "txapeldun" in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], euskaltzaindia.eus
• “txapeldun” in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], euskaltzaindia.eus