bila

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Basque[edit]

Etymology[edit]

From bilatu (to search, to look for).

Pronunciation[edit]

  • (file)
  • IPA(key): (Navarro-Lapurdian) /bila/ [bi.la]
  • IPA(key): (Southern) /biʎa/ [bi.ʎa]
  • (Navarro-Lapurdian) Rhymes: -ila
  • (Southern) Rhymes: -iʎa
  • Hyphenation: bi‧la

Adverb[edit]

bila (not comparable)

  1. [+absolutive, genitive] looking for, in search of

Usage notes[edit]

Indefinite noun phrases can be in any of the two cases, definite ones (singular or plural) have to be in the genitive.

Verb[edit]

bila

  1. Short form of bilatu (to search).

Further reading[edit]

  • "bila" in Euskaltzaindiaren Hiztegia [Dictionary of the Basque Academy], euskaltzaindia.eus
  • bila” in Orotariko Euskal Hiztegia [General Basque Dictionary], euskaltzaindia.eus

Chickasaw[edit]

Etymology[edit]

Compare Choctaw bila, Alabama bila.

Pronunciation[edit]

Verb[edit]

bila

  1. (stative, intransitive) to melt, to be melted, to thaw, to dissolve

Inflection[edit]

Derived terms[edit]

Choctaw[edit]

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

bila (alienable)

  1. fat, grease, oil

Verb[edit]

bila (active intransitive)

  1. to thaw, to melt

Czech[edit]

Pronunciation[edit]

Participle[edit]

bila

  1. inflection of bít:
    1. feminine singular past active participle
    2. neuter plural past active participle

Dutch[edit]

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

bila m (plural bila's, diminutive bilaatje n)

  1. (office slang) Clipping of bilateraal.

Garo[edit]

Etymology 1[edit]

From Proto-Bodo-Garo *pir¹ (to fly).

Verb[edit]

bila

  1. (intransitive) to fly (of both animate and inanimate entities)
  2. (intransitive) to jump

Etymology 2[edit]

Verb[edit]

bila

  1. (transitive) to dig out (e.g. tubers)
  2. to uncover

References[edit]

  • Burling, R. (2003) The Language of the Modhupur Mandi (Garo) Vol. II: The Lexicon[2], Bangladesh: University of Michigan, page 134

Icelandic[edit]

Verb[edit]

bila (weak verb, third-person singular past indicative bilaði, supine bilað)

  1. to break, to break down

Conjugation[edit]

Noun[edit]

bila

  1. indefinite genitive plural of bil

Further reading[edit]

Indonesian[edit]

Etymology[edit]

From Malay bila, from Old Malay vela, from Sanskrit वेला (velā).

Pronunciation[edit]

Pronoun[edit]

bila (used in the compounds apabila and bilamana)

  1. when

Particle[edit]

bila

  1. (colloquial) if

Further reading[edit]

Iraqw[edit]

Noun[edit]

bila m (plural bilaawee f)

  1. cliff, ravine

References[edit]

  • Mous, Maarten, Qorro, Martha, Kießling, Roland (2002) Iraqw-English Dictionary (Kuschitische Sprachstudien), volume 18, Köln, Germany: Rüdiger Köppe Verlag, →ISBN, page 13

Malay[edit]

Etymology[edit]

Borrowed from Sanskrit वेला (velā).

Pronunciation[edit]

Pronoun[edit]

bila (Jawi spelling بيلا)

  1. (interrogative) when
    Bila kau pergi sekolah?
    When did you go to school?
  2. a certain time; when
    Sampai bila kau nak meniru-niru jawapan orang lain?
    Until when do you want to keep on copying other people's answers?

Derived terms[edit]

Descendants[edit]

  • Indonesian: bila

Conjunction[edit]

bila (Jawi spelling بيلا)

  1. (proscribed) Alternative form of apabila.
    Bila dia gelak, dia mesti tersenyum lebar.
    When he laughs, he always has a wide smile.

Further reading[edit]

Mirandese[edit]

Noun[edit]

bila f (plural bilas)

  1. village

Miskito[edit]

Noun[edit]

bila

  1. mouth

Norwegian Nynorsk[edit]

Noun[edit]

bila m

  1. (dialectal, Trøndelag) indefinite plural of bil
  2. (dialectal, Trøndelag) dative singular of bil
    Nøklan ligg i bila
    The keys are in the car

Pali[edit]

Alternative forms[edit]

Noun[edit]

bila n

  1. den
  2. hole
  3. portion

Declension[edit]

Polish[edit]

Polish Wikipedia has an article on:
Wikipedia pl
bile

Etymology[edit]

Borrowed from French bille. First attested in 1837.[1]

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

bila f

  1. (billiards) billiard ball
    Synonym: kula bilardowa
    biała bilaa white billiard ball
    czarna bilaa black billiard ball
    kolorowa bilaa colored billiard ball
    bila uderza o coś/w cośa billiard ball hits against something
    uderzyć (w) bilęto hit a billiard ball

Declension[edit]

References[edit]

  1. ^ Christoph Cölestin Mrongovins (1837) Doktadny niemiecko-polski słownik: Ausführliches deutsch-polmisches wörterbuch[1], page 141

Further reading[edit]

  • bila in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • bila in Polish dictionaries at PWN

Romanian[edit]

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

bila f

  1. definite nominative/accusative singular of bilă

Serbo-Croatian[edit]

Participle[edit]

bila (Cyrillic spelling била)

  1. inflection of biti:
    1. feminine singular active past participle
    2. neuter plural active past participle

Southern Ndebele[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Bantu *-bɪ́da.

Verb[edit]

-bila

  1. to boil

Inflection[edit]

This verb needs an inflection-table template.

Swahili[edit]

Etymology[edit]

From Arabic بِلَا (bilā, without).

Pronunciation[edit]

Preposition[edit]

bila

  1. without

Swazi[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Bantu *-bɪ́da.

Verb[edit]

-bila

  1. to boil

Inflection[edit]

This verb needs an inflection-table template.

Swedish[edit]

Etymology 1[edit]

From Old Swedish bila, ultimately from *bʰeid.

Noun[edit]

bila c

  1. a broadaxe
    Synonyms: bilyxa, skrädyxa
  2. the blade of a guillotine
Declension[edit]
Declension of bila 
Singular Plural
Indefinite Definite Indefinite Definite
Nominative bila bilan bilor bilorna
Genitive bilas bilans bilors bilornas

Verb[edit]

bila (present bilar, preterite bilade, supine bilat, imperative bila)

  1. (jargon) to use a broadaxe
Conjugation[edit]

Etymology 2[edit]

bil (car) +‎ -a

Verb[edit]

bila (present bilar, preterite bilade, supine bilat, imperative bila)

  1. (colloquial) to commute by car
    Många bilar till jobbet varje dag
    Many people drive to work every day
  2. (colloquial) to drive long distances
    Vi bilade ner till Spanien förra sommaren
    We drove down to Spain last summer
Conjugation[edit]

References[edit]

Tagalog[edit]

Pronunciation[edit]

  • IPA(key): /ˈbila/, [ˈbi.lɐ]
  • Hyphenation: bi‧la

Noun[edit]

bila (Baybayin spelling ᜊᜒᜎ)

  1. bamboo splits fastened horizontally along the length of a bamboo fence to reinforce it

Derived terms[edit]

Welsh[edit]

Pronunciation[edit]

Noun[edit]

bila

  1. Soft mutation of pila.

Mutation[edit]

Welsh mutation
radical soft nasal aspirate
pila bila mhila phila
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs.

Xhosa[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Bantu *-bɪ́da.

Verb[edit]

-bila

  1. (intransitive) to boil

Inflection[edit]

This verb needs an inflection-table template.

Derived terms[edit]

Zulu[edit]

Etymology[edit]

From Proto-Bantu *-bɪ́da.

Verb[edit]

-bila

  1. (intransitive) to boil, to be boiling
  2. (intransitive) to ferment
  3. (intransitive) to be enraged

Inflection[edit]

Tone L
Infinitive ukubila
Positive Negative
Infinitive ukubila ukungabili
Imperative
Simple + object concord
Singular bila -bile
Plural bilani -bileni
Present
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngiyabila, ngibila engibilayo, engibila ngibila angibili engingabili ngingabili
2nd singular uyabila, ubila obilayo, obila ubila awubili ongabili ungabili
1st plural siyabila, sibila esibilayo, esibila sibila asibili esingabili singabili
2nd plural niyabila, nibila enibilayo, enibila nibila anibili eningabili ningabili
Class 1 uyabila, ubila obilayo, obila ebila akabili ongabili engabili
Class 2 bayabila, babila ababilayo, ababila bebila ababili abangabili bengabili
Class 3 uyabila, ubila obilayo, obila ubila awubili ongabili ungabili
Class 4 iyabila, ibila ebilayo, ebila ibila ayibili engabili ingabili
Class 5 liyabila, libila elibilayo, elibila libila alibili elingabili lingabili
Class 6 ayabila, abila abilayo, abila ebila awabili angabili engabili
Class 7 siyabila, sibila esibilayo, esibila sibila asibili esingabili singabili
Class 8 ziyabila, zibila ezibilayo, ezibila zibila azibili ezingabili zingabili
Class 9 iyabila, ibila ebilayo, ebila ibila ayibili engabili ingabili
Class 10 ziyabila, zibila ezibilayo, ezibila zibila azibili ezingabili zingabili
Class 11 luyabila, lubila olubilayo, olubila lubila alubili olungabili lungabili
Class 14 buyabila, bubila obubilayo, obubila bubila abubili obungabili bungabili
Class 15 kuyabila, kubila okubilayo, okubila kubila akubili okungabili kungabili
Class 17 kuyabila, kubila okubilayo, okubila kubila akubili okungabili kungabili
Recent past
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngibilile, ngibilē engibilile, engibilē ngibilile, ngibilē angibilanga engingabilanga ngingabilanga
2nd singular ubilile, ubilē obilile, obilē ubilile, ubilē awubilanga ongabilanga ungabilanga
1st plural sibilile, sibilē esibilile, esibilē sibilile, sibilē asibilanga esingabilanga singabilanga
2nd plural nibilile, nibilē enibilile, enibilē nibilile, nibilē anibilanga eningabilanga ningabilanga
Class 1 ubilile, ubilē obilile, obilē ebilile, ebilē akabilanga ongabilanga engabilanga
Class 2 babilile, babilē ababilile, ababilē bebilile, bebilē ababilanga abangabilanga bengabilanga
Class 3 ubilile, ubilē obilile, obilē ubilile, ubilē awubilanga ongabilanga ungabilanga
Class 4 ibilile, ibilē ebilile, ebilē ibilile, ibilē ayibilanga engabilanga ingabilanga
Class 5 libilile, libilē elibilile, elibilē libilile, libilē alibilanga elingabilanga lingabilanga
Class 6 abilile, abilē abilile, abilē ebilile, ebilē awabilanga angabilanga engabilanga
Class 7 sibilile, sibilē esibilile, esibilē sibilile, sibilē asibilanga esingabilanga singabilanga
Class 8 zibilile, zibilē ezibilile, ezibilē zibilile, zibilē azibilanga ezingabilanga zingabilanga
Class 9 ibilile, ibilē ebilile, ebilē ibilile, ibilē ayibilanga engabilanga ingabilanga
Class 10 zibilile, zibilē ezibilile, ezibilē zibilile, zibilē azibilanga ezingabilanga zingabilanga
Class 11 lubilile, lubilē olubilile, olubilē lubilile, lubilē alubilanga olungabilanga lungabilanga
Class 14 bubilile, bubilē obubilile, obubilē bubilile, bubilē abubilanga obungabilanga bungabilanga
Class 15 kubilile, kubilē okubilile, okubilē kubilile, kubilē akubilanga okungabilanga kungabilanga
Class 17 kubilile, kubilē okubilile, okubilē kubilile, kubilē akubilanga okungabilanga kungabilanga
Remote past
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngābila engābila ngābila angibilanga engingabilanga ngingabilanga
2nd singular wābila owābila wābila awubilanga ongabilanga ungabilanga
1st plural sābila esābila sābila asibilanga esingabilanga singabilanga
2nd plural nābila enābila nābila anibilanga eningabilanga ningabilanga
Class 1 wābila owābila ābila akabilanga ongabilanga engabilanga
Class 2 bābila abābila bābila ababilanga abangabilanga bengabilanga
Class 3 wābila owābila wābila awubilanga ongabilanga ungabilanga
Class 4 yābila eyābila yābila ayibilanga engabilanga ingabilanga
Class 5 lābila elābila lābila alibilanga elingabilanga lingabilanga
Class 6 ābila ābila ābila awabilanga angabilanga engabilanga
Class 7 sābila esābila sābila asibilanga esingabilanga singabilanga
Class 8 zābila ezābila zābila azibilanga ezingabilanga zingabilanga
Class 9 yābila eyābila yābila ayibilanga engabilanga ingabilanga
Class 10 zābila ezābila zābila azibilanga ezingabilanga zingabilanga
Class 11 lwābila olwābila lwābila alubilanga olungabilanga lungabilanga
Class 14 bābila obābila bābila abubilanga obungabilanga bungabilanga
Class 15 kwābila okwābila kwābila akubilanga okungabilanga kungabilanga
Class 17 kwābila okwābila kwābila akubilanga okungabilanga kungabilanga
Potential
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngingabila ngingabila ngingebile ngingebile
2nd singular ungabila ungabila ungebile ungebile
1st plural singabila singabila singebile singebile
2nd plural ningabila ningabila ningebile ningebile
Class 1 angabila engabila angebile engebile
Class 2 bangabila bengabila bangebile bengebile
Class 3 ungabila ungabila ungebile ungebile
Class 4 ingabila ingabila ingebile ingebile
Class 5 lingabila lingabila lingebile lingebile
Class 6 angabila engabila angebile engebile
Class 7 singabila singabila singebile singebile
Class 8 zingabila zingabila zingebile zingebile
Class 9 ingabila ingabila ingebile ingebile
Class 10 zingabila zingabila zingebile zingebile
Class 11 lungabila lungabila lungebile lungebile
Class 14 bungabila bungabila bungebile bungebile
Class 15 kungabila kungabila kungebile kungebile
Class 17 kungabila kungabila kungebile kungebile
Immediate future
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngizobila engizobila ngizobila angizubila engingezubila ngingezubila
2nd singular uzobila ozobila uzobila awuzubila ongezubila ungezubila
1st plural sizobila esizobila sizobila asizubila esingezubila singezubila
2nd plural nizobila enizobila nizobila anizubila eningezubila ningezubila
Class 1 uzobila ozobila ezobila akazubila ongezubila engezubila
Class 2 bazobila abazobila bezobila abazubila abangezubila bengezubila
Class 3 uzobila ozobila uzobila awuzubila ongezubila ungezubila
Class 4 izobila ezobila izobila ayizubila engezubila ingezubila
Class 5 lizobila elizobila lizobila alizubila elingezubila lingezubila
Class 6 azobila azobila ezobila awazubila angezubila engezubila
Class 7 sizobila esizobila sizobila asizubila esingezubila singezubila
Class 8 zizobila ezizobila zizobila azizubila ezingezubila zingezubila
Class 9 izobila ezobila izobila ayizubila engezubila ingezubila
Class 10 zizobila ezizobila zizobila azizubila ezingezubila zingezubila
Class 11 luzobila oluzobila luzobila aluzubila olungezubila lungezubila
Class 14 buzobila obuzobila buzobila abuzubila obungezubila bungezubila
Class 15 kuzobila okuzobila kuzobila akuzubila okungezubila kungezubila
Class 17 kuzobila okuzobila kuzobila akuzubila okungezubila kungezubila
Remote future
Positive absolute Positive relative Positive participial Negative absolute Negative relative Negative participial
1st singular ngiyobila engiyobila ngiyobila angiyubila engingeyubila ngingeyubila
2nd singular uyobila oyobila uyobila awuyubila ongeyubila ungeyubila
1st plural siyobila esiyobila siyobila asiyubila esingeyubila singeyubila
2nd plural niyobila eniyobila niyobila aniyubila eningeyubila ningeyubila
Class 1 uyobila oyobila eyobila akayubila ongeyubila engeyubila
Class 2 bayobila abayobila beyobila abayubila abangeyubila bengeyubila
Class 3 uyobila oyobila uyobila awuyubila ongeyubila ungeyubila
Class 4 iyobila eyobila iyobila ayiyubila engeyubila ingeyubila
Class 5 liyobila eliyobila liyobila aliyubila elingeyubila lingeyubila
Class 6 ayobila ayobila eyobila awayubila angeyubila engeyubila
Class 7 siyobila esiyobila siyobila asiyubila esingeyubila singeyubila
Class 8 ziyobila eziyobila ziyobila aziyubila ezingeyubila zingeyubila
Class 9 iyobila eyobila iyobila ayiyubila engeyubila ingeyubila
Class 10 ziyobila eziyobila ziyobila aziyubila ezingeyubila zingeyubila
Class 11 luyobila oluyobila luyobila aluyubila olungeyubila lungeyubila
Class 14 buyobila obuyobila buyobila abuyubila obungeyubila bungeyubila
Class 15 kuyobila okuyobila kuyobila akuyubila okungeyubila kungeyubila
Class 17 kuyobila okuyobila kuyobila akuyubila okungeyubila kungeyubila
Present subjunctive
Positive Negative
1st singular ngibile ngingabili
2nd singular ubile ungabili
1st plural sibile singabili
2nd plural nibile ningabili
Class 1 abile angabili
Class 2 babile bangabili
Class 3 ubile ungabili
Class 4 ibile ingabili
Class 5 libile lingabili
Class 6 abile angabili
Class 7 sibile singabili
Class 8 zibile zingabili
Class 9 ibile ingabili
Class 10 zibile zingabili
Class 11 lubile lungabili
Class 14 bubile bungabili
Class 15 kubile kungabili
Class 17 kubile kungabili
Past subjunctive
Positive Negative
1st singular ngabila ngangabila, angabila, angangabila
2nd singular wabila wangabila, awabila, awangabila
1st plural sabila sangabila, asabila, asangabila
2nd plural nabila nangabila, anabila, anangabila
Class 1 wabila wangabila, akabila, akangabila
Class 2 babila bangabila, ababila, abangabila
Class 3 wabila wangabila, awabila, awangabila
Class 4 yabila yangabila, ayabila, ayangabila
Class 5 labila langabila, alabila, alangabila
Class 6 abila angabila, awabila, awangabila
Class 7 sabila sangabila, asabila, asangabila
Class 8 zabila zangabila, azabila, azangabila
Class 9 yabila yangabila, ayabila, ayangabila
Class 10 zabila zangabila, azabila, azangabila
Class 11 lwabila lwangabila, alwabila, alwangabila
Class 14 babila bangabila, ababila, abangabila
Class 15 kwabila kwangabila, akwabila, akwangabila
Class 17 kwabila kwangabila, akwabila, akwangabila

Derived terms[edit]