postawa

See also: postawą

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *postava. By surface analysis, deverbal from postawić. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pɔstava/
• IPA^(key): (15^th CE) /pɔstava/

Noun

postawa f

1. nature; shape (external appearance)
   • 1874-1891 [End of the 15th century], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności, volume XXV, page 266:

     Postawa apparencia

     [Postawa apparencia]

   1. posture (positioning of one's body)
      • 1461-1467, Sermones. Rękopiśmienne ekscerpty pochodzące z rkpsu Archiwum i Biblioteki Krakowskiej Kapituły Katedralnej o sygn. 230 (dawna sygn. 1421/108 Mns) z roku 1461-1467, page 66r:

        Statura humilis per humilitatem postava pobozna przesz prostoscz

        [Statura humilis per humilitatem postawa pobożna przez prostość]

      • c. 1500, Wokabularz lubiński, inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 57v:

        Gestus […] actus corporis cogitatio vel mos postavą

        [estus […] actus corporis cogitatio vel mos postawa]

2. height, stature
   • 1930 [c. 1455], “I Reg”, in Ludwik Bernacki, editor, Biblia królowej Zofii (Biblia szaroszpatacka)‎^[2], 16, 7:

     Nye patrzi na gego oblycze any na postawø gego wisokoscy (altitudinem staturae eius)

     [Nie patrzy na jego oblicze ani na postawy jego wysokości (altitudinem staturae eius)]

3. essence, substance (set of essential features, what is essential and unchangeable in an object)
   • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter]‎^[3], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], page Ath 29:

     Bog gest z osoby albo sz postawy (ex substantia) oczczowy przed weky vrodzon

     [Bog jest z osoby albo z postawy (ex substancia,) oćcowy przed wieki urodzon]

Derived terms

adjectives

• postawny

 

Related terms

adjectives

• postawcowy

 

nouns

• postaw
• postawek
• postawiec
• postawienie
• postawnik

 

verbs

• postawić pf, postawiać impf

 

Descendants

• Polish: postawa
• Silesian: postawa

References

• Boryś, Wiesław (2005) “postawa”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “postawa”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “postawa”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “postawa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “postawa”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish postawa. By surface analysis, deverbal from postawić.

Pronunciation

• IPA^(key): /pɔˈsta.va/
• (Middle Polish) IPA^(key): /pɔˈsta.va/

• Audio

  (file)

• Rhymes: -ava
• Syllabification: po‧sta‧wa

Noun

postawa f

1. (literary) posture (someone's body structure)
2. (literary) posture (consciously adopted body position)
3. (literary) stance; attitude; bearing; demeanor (way of behaving and thinking towards some phenomena, events or people) [+ wobec (genitive) = towards whom/what]
4. (phonetics) peak retention-stage, stop-stage (phase when the organs of speech remain in the correct position for a given vowel)

   Synonym: szczyt

5. (obsolete) character; person

   Synonyms: postać, osoba

6. (obsolete) shape; appearance

   Synonyms: kształt, pozór

7. (obsolete) pomp (show of magnificence; parade; display; power)

   Synonyms: pompa, sadzenie się, wystawność

8. (obsolete) warp (threads stretched lengthwise in a loom)

   Synonym: postaw

9. (obsolete) piece of cloth; roll

   Synonym: postaw

10. (obsolete) elevation of a construction

    Synonym: elewacja

11. (Middle Polish) height

    Synonym: wzrost

12. (Middle Polish) pretending; make-believe
13. (Middle Polish) pride; conceit

    Synonym: pycha

14. (Middle Polish) enthusiasm; fantasy; self-confidence
15. (Middle Polish) A phase of the moon.
16. (Middle Polish) imagination; image
17. (Middle Polish) position, layout
18. (Middle Polish) nature; source, essence
19. (Middle Polish)The meaning of this term is uncertain. Possibilities include:
    1. stop; rest

       Synonym: postój

       • 1562, M. Rej, Zwierzyniec‎^[4], page 116v:

         SArgus rybá ieſt w morzu/ co Kozę rad widzi/ Chłop gdy ią chce vłápić/ [...] Włoży ná głowę ſkorę Kozią y z rogámi/ Idzye ná brzeg/ áż Sárgus/ płynie s poſtáwámi. A ten ia wnet połápi

         (please add an English translation of this quotation)

Declension

Declension of postawa

	singular	plural
nominative	postawa	postawy
genitive	postawy	postaw
dative	postawie	postawom
accusative	postawę	postawy
instrumental	postawą	postawami
locative	postawie	postawach
vocative	postawo	postawy

Derived terms

nouns

• postawa zasadnicza

 

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), postawa is one of the most used words in Polish, appearing 14 times in scientific texts, 6 times in news, 38 times in essays, 4 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 63 times, making it the 1045th most common word in a corpus of 500,000 words.

Noun

postawa m animacy unattested

1. (Middle Polish) pretender
2. (Middle Polish) the Devil

Further reading

• postawa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• postawa in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “postawa”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “postawa”, in Słownik języka polskiego‎^[5]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “postawa”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861‎^[6]
• A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “postawa”, in Słownik języka polskiego‎^[7] (in Polish), volume 4, Warsaw, page 761

Silesian

Etymology

Inherited from Old Polish postawa. By surface analysis, deverbal from postawić.

Pronunciation

• IPA^(key): /pɔˈstava/
• Rhymes: -ava
• Syllabification: po‧sta‧wa

Noun

postawa m pers

1. braggart, buffoon, hot shot

Further reading

• postawa in silling.org